Berekenen Huurtoeslag

Het is de taak van de Dienst Toeslagen om ervoor te zorgen dat burgers die een aanvraag doen de huurtoeslag krijgen als zij daar recht op hebben. Het doel van het algoritme is:

• Snel, efficiënt en consistent toekennen van het recht op huurtoeslag voor ongeveer 1,5 miljoen huishoudens;
• Dat de aanvrager gelijk de laatste versie van de berekening van de huurtoeslag kan bekijken.

Het algoritme beoordeelt de aanvraag voor huurtoeslag. Het algoritme bepaalt of er recht op is en hoe hoog de toeslag wordt. Door het jaar heen wordt er een voorschot gegeven. Na afloop van het jaar wordt op basis van de inkomens, vermogensgegevens en gegevens van de verhuurder de toeslag definitief berekend. Als het niet lukt om de beoordeling automatisch uit te voeren via het algoritme, kan het algoritme om hulp vragen van een ambtenaar.

Het voordeel van het gebruik van een algoritme:

• Efficiëntie en snelheid: het algoritme werkt automatisch. Daardoor kan de Dienst Toeslagen op efficiënte wijze miljoenen huurtoeslag aanvragen snel afhandelen;
• Consistentie: het algoritme zorgt voor een aanpak die altijd hetzelfde is waardoor er een kleinere kans is op fouten en/of afwijkingen;
• Traceerbaarheid: door gebruik van het algoritme is de toeslagberekening automatisch vastgelegd, waardoor het beter mogelijk is om het proces voor het nemen van besluiten te volgen en controleren.

Een ambtenaar zal de aanvraag handmatig bekijken bij ontbrekende gegevens, technische fouten of als onderdeel van een controle.

• Risicobeheersing en waarborgen

Voor het ontwikkelen van algoritmen heeft de Dienst Toeslagen voorwaarden gemaakt: een kwaliteitsframework. Hierin staan ​​regels en afspraken die worden gevolgd bij het ontwikkelen van het algoritme. De voorwaarden komen van de Auditdienst Rijk en zijn leidend. Het algoritme heeft de bedrijfsregels bepaald via de wet en regelgeving. Deze bedrijfsregels worden steeds getest en onderhouden, zodat we blijven voldoen aan de wet- en regelgeving en politieke wensen. Als er iets wijzigt in een algoritme dan controleert Dienst Toeslagen of het nog steeds aan de kwaliteitseisen voldoet. 

• Gelijkheid, non-discriminatie en privacy

Bij het gebruik van gegevens houdt Dienst Toeslagen zich aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Dienst Toeslagen onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden. Is dit niet het geval, dan wordt het algoritme aangepast en worden gegevens ook niet meer gebruikt.

• Profilering

Het algoritme gebruikt alleen gegevens die bij de rubriek gegevens zijn vermeld. Het gebruik van gegevens wordt gecontroleerd om te voorkomen dat er profilering plaatsvindt dat niet is toegestaan.

• Recht op inzage

Burgers hebben het recht om de informatie te zien die over hen wordt verzameld. Ook kunnen ze een aanvraag doen om deze informatie aan te laten passen.

Het gebruik van gegevens wordt getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Bij de aanvraag en de berekening van de huurtoeslag zijn de volgende gegevens nodig:

• de persoonsgegevens van de aanvrager;
• de persoonsgegevens van een eventuele partner en andere bewoner(s) die staan ingeschreven op het adres (deze zijn onderdeel van het huishouden voor de huurtoeslag); 
• de huurprijs;
• de service kosten;
• (bijzonder) type woningen;
• het (geschatte) inkomen en vermogen per lid van het huishouden.

Zie ook Wie gebruikt mijn gegevens in het Besluitenregister voor een detail overzicht van de gegevens die bij de huurtoeslag gebruikt worden. 

In de Wet op de huurtoeslag is geregeld dat burgers huurtoeslag kunnen aanvragen en wijzigen als daar reden voor is. Het algoritme berekent het recht en de hoogte van de huurtoeslag op basis van de aangeleverde gegevens en de Awir. Als alle definitieve inkomens- en vermogensgegevens zijn verzameld, wordt een laatste afrekening gemaakt en gedeeld met de burger.

Daarnaast worden redelijkheidscontroleregels toegepast om zowel burgers als de uitvoerder te behoeden voor onbedoelde fouten en de mogelijke consequenties daarvan. 

In sommige situaties kan de aanvraag niet automatisch worden beoordeeld. Dan doet een ambtenaar de afhandeling van de aanvraag handmatig (zie menselijke tussenkomst).