Berekenen Zorgtoeslag

Het is de taak van de Dienst Toeslagen om ervoor te zorgen dat burgers die een aanvraag doen de zorgtoeslag krijgen waar zij recht op hebben. Het doel van het algoritme is:

• Snel, efficiënt en consistent toekennen van het recht op zorgtoeslag voor ongeveer 4,6 miljoen huishoudens;
• Dat de aanvrager gelijk het besluit en, de hoogte van de zorgtoeslag kan bekijken.

Het besluit wordt helemaal automatisch over het recht op en hoogte van de zorgtoeslag gedaan door het algoritme. Door het jaar heen wordt er een voorschot gegeven. Na afloop van het jaar wordt op basis van de inkomens- en vermogensgegevens de toeslag definitief berekend. Als het niet lukt om de beoordeling automatisch uit te voeren via het algoritme, kan het algoritme om hulp vragen van een ambtenaar.

Het voordeel van het gebruik van een algoritme:

• Efficiëntie en snelheid: het algoritme werkt automatisch. Daardoor kan de Dienst Toeslagen op efficiënte wijze miljoenen zorgtoeslag aanvragen snel afhandelen;
• Consistentie: het algoritme zorgt voor een aanpak die altijd hetzelfde is waardoor er een kleinere kans is op fouten en/of afwijkingen;
• Traceerbaarheid: door gebruik van het algoritme is de toeslagberekening automatisch vastgelegd, waardoor het beter mogelijk is om het proces voor het nemen van besluiten te volgen en controleren.

Een ambtenaar zal de aanvraag handmatig bekijken bij ontbrekende gegevens, technische fouten of als onderdeel van een controle.

• Risicobeheersing en waarborgen

Voor de ontwikkeling van algoritmen heeft de Dienst Toeslagen voorwaarden opgesteld, een kwaliteitsframework. Hierin staan ​​regels en afspraken die worden gevolgd bij het ontwikkelen van het algoritme. De voorwaarden zijn van de Auditdienst Rijk afkomstig en leidend. Het algoritme heeft bedrijfsregels gebaseerd op de wet en regelgeving. Deze bedrijfsregels worden getest en onderhouden om te blijven voldoen aan wet- en regelgeving en politieke wensen. Bij wijzigingen in een algoritme toetst de Dienst Toeslagen of nog steeds aan de kwaliteitseisen wordt voldaan.

• Gelijkheid, non-discriminatie en privacy

Het gebruik van gegevens wordt getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Dienst Toeslagen onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden. Is dit niet het geval, dan wordt het algoritme aangepast en worden gegevens ook niet meer gebruikt.

• Profilering

Het algoritme gebruikt alleen gegevens die bij de rubriek gegevens zijn vermeld. Het gebruik van gegevens wordt getoetst om te voorkomen dat er profilering plaats vindt dat niet is toegestaan.

• Recht op inzage

Burgers hebben het recht om de informatie te zien die over hen wordt verzameld. Ook kunnen ze een aanvraag doen om deze informatie aan te laten passen.

Het gebruik van gegevens wordt getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Bij de aanvraag en de berekening van de zorgtoeslag zijn de volgende gegevens nodig:

• de persoonsgegevens van de aanvrager;
• de persoonsgegevens van een eventuele partner;
• de zorgverzekering;
• woonland in geval van verdragsgerechtigden zorgverzekerden;
• het (geschatte) inkomen en vermogen per lid van het huishouden;
• justitiële gegevens.

Zie ook Wie gebruikt mijn gegevens in het Besluitenregister voor een detail overzicht van de gegevens die voor de zorgtoeslag gebruikt worden. 

In de Wet op de zorgtoeslag is geregeld dat burgers zorgtoeslag kunnen aanvragen en wijzigen als daar reden voor is. Aan de hand van de gegevens en de Awir berekent het algoritme het recht op en de hoogte van de zorgtoeslag. Zo wordt er gecontroleerd of de aanvrager een zorgverzekering heeft, want zonder zorgverzekering heeft een burger geen recht op zorgtoeslag. Als alle definitieve inkomens- en vermogensgegevens zijn verzameld, wordt een laatste afrekening gemaakt en gedeeld met de burger.

Daarnaast worden redelijkheidscontroleregels toegepast om zowel burgers als de uitvoerder te behoeden voor onbedoelde fouten en de mogelijke consequenties daarvan.

In sommige situaties kan de aanvraag niet automatisch worden beoordeeld. Dan doet een ambtenaar de afhandeling van de aanvraag handmatig (zie menselijke tussenkomst).