Kostprijzen en maximumtarieven msz

Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)

Wij voeren jaarlijks kostprijsonderzoek uit in de medisch-specialistische zorg (msz). Op basis van de gegevens die wij ontvangen, berekenen wij gewogen gemiddelde kostprijzen en herijken wij vervolgens de maximumtarieven voor het gereguleerde segment.

Laatst gewijzigd op 10 december 2025 om 14:42 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Overige algoritmes
• Impacttoetsen: Privacy Quickscan
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Zorg en gezondheid

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

https://www.nza.nl/service/contact

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Deze kostprijsonderzoeken gaan alleen over de medisch-specialistische zorg waarvoor de NZa maximumtarieven vaststelt: het zogenoemde A-segment. Dit is maar een klein deel van de medisch-specialistische zorg. Het gaat bijvoorbeeld om kaakchirurgie, ‘overige zorgproducten’ en vaccinatiepakketten. Verreweg de meeste medisch-specialistische zorgbehandelingen kennen vrij onderhandelbare tarieven tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars: dit noemen we het B-segment.

De NZa stelt maximumtarieven vast om te zorgen dat de tarieven de kosten van de behandelingen dekken, maar ook niet onnodig hoog zijn. Het doel daarvan is om de zorg, die we met elkaar financieren via de belastingen en zorgpremies, betaalbaar te houden voor wie dat nodig heeft.  

Afwegingen

Bepaalde instellingen zijn vrijgesteld van aanlevering van kostprijsgegevens. Het gaat om:

Instellingen die maar een klein aandeel (minder dan 10%) zorg in het gereguleerde segment zijn vrijgesteld van de aanlevering van kostprijsgegevens. Echter onderzoeken we ook of er instellingen onder deze grens gespecialiseerd zijn in het leveren van bepaalde gereguleerde zorg, en dus alsnog relevant zijn voor de kostprijsuitvraag daarmee betrouwbare tarieven berekend kunnen worden. Daarom wordt naast het aandeel gereguleerd vs vrij segment ook naar de aandelen van de aanbieder binnen een zorgproduct uit het gereguleerde segment gekeken.

Als eerste stap in het proces beoordelen beleidsmedewerker de aanleveringen van de instellingen. Hiervoor is een checklist beschikbaar.

De berekening van de gewogen gemiddelde kostprijzen per product gaat gepaard met een beoordeling van de validiteit van de kostprijzen. Dit gebeurt in een aantal stappen, waarbij eerst op basis van de complete aanlevering een zorgproduct beoordeelt wordt op de verhouding tussen gemiddelde kostprijs en tarief (KO-ratio) en op de spreiding van de aanleveringen (CV-waarde). Bij afwijkende KO-ratio en/of CV-waarde wordt in de aangeleverde kostprijzen naar een verklaring voor deze afwijking gezocht, b.v. of dit mogelijk komt door de rekenmethode, een verandering van de zorginoud, of een verandering tov de historische kostprijsgegevens. Op basis van de mogelijke verklaringen wordt vervolgens besloten of individuele aanleveringen goedgekeurd of geschoond kunnen worden, of er meer informatie benodigd is van de aanbieder voor een verdere beoordeling.

Menselijke tussenkomst

Er wordt contact gezocht met een instelling indien er wordt overwogen een instelling volledig uit te sluiten van de kostprijsberekeningen. Instellingen krijgen dan indien nodig de mogelijkheid hun kostprijzen aan te passen of een volledig nieuwe aanlevering te doen.

Indien er vervolgens twijfel is over het wel/niet meenemen van de kostprijs van een product, dan wordt er per e-mail contact gezocht met de instelling.

Daarnaast ontvangen alle instellingen een instellingsspecifieke terugkoppeling. Daarbij behoort ook een Excelbestand met daarin per kostprijs een overzicht, inclusief de validiteitsbeoordeling.

Risicobeheer

De risico's wat betreft techniek, wetgeving, kosten, ethiek, uitlegbaarheid en andere thema's zijn zeer beperkt. Het algoritme is niet kritiek, er volgen geen rechtstreekse besluiten uit en de techniek is inzichtelijk en uitlegbaar.

Wettelijke basis

De volgende beleidsregel en nadere regel hebben betrekking op het aanleveren van de kostprijzen:

-Beleidsregel Kostprijsmodel zorgproducten medisch-specialistische zorg (BR/REG-23152)

-Regeling registratie en aanlevering kostprijzen zorgproducten medisch-specialistische zorg (NR/REG-2320)

Links naar wettelijke basis

• NR/REG-2320: https://puc.overheid.nl/nza/doc/PUC_739805_22/
• BR/REG-23152: https://puc.overheid.nl/nza/doc/PUC_739810_22/

Toelichting op impacttoetsen

Op de processen waarin dit algoritme een rol speelt is een rechtmatigheidsbeoordeling gedaan volgens onze standaard procedure. De impact op privacy van dit algoritme is verwaarloosbaar.

Impacttoetsen

Privacy Quickscan

Werking

Gegevens

Het betreft kostprijsgegevens van (overige) zorgproducten die aangeleverd worden door msz-instellingen.