Doelgroepbepaling verkorte aangifte inkomensheffing (VKA)

Belastingdienst

Met een verkorte aangifte (VKA) inkomensheffing wordt de aangifte voor belastingplichtigen met een eenvoudige fiscale situatie vereenvoudigd, waarbij zij op basis van objectieve fiscale kenmerken geselecteerd worden, en indien er wijzigingen nodig zijn, worden zij doorverwezen naar de reguliere aangifte.

Laatst gewijzigd op 5 februari 2025 om 14:15 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Link naar bronregistratie

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/doelgroepbepaling-verkorte-aangifte-inkomensheffing-vka/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Met een verkorte aangifte (VKA) inkomensheffing wordt het doen van aangifte voor de burgers met een relatief eenvoudige fiscale situatie gemakkelijker en de kans op fouten kleiner. Om de doelgroep te bepalen van burgers die in aanmerking komen voor een VKA worden belastingplichtigen geselecteerd op basis van objectieve fiscale kenmerken.

Deze groep burgers krijgt dan een verkorte (meer eenvoudige) aangifte aangeboden. Als de VKA wordt aangeboden, maar er tijdens het controleren van de gegevens wijzigingen of aanvullingen moeten worden gedaan, dan wordt de burger naar de reguliere aangifte doorgeleid. 

Afwegingen

Met de VKA wil de Belastingdienst het voor deze groep eenvoudiger maken aangifte te doen en daarmee kans op fouten in de aangifte te verlagen. Waardoor de Belastingdienst haar taken efficiënter kan uitvoeren en het dienstverlenend karakter ten opzichte van de burger wordt verhoogd. Het aanbieden van een bij de burger passend aangiftemiddel verhoogt de aangiftebereidheid en ook de kwaliteit van de aangifte. Dit verhoogt ook de kwaliteit van de aangifteverwerking door de Belastingdienst en draagt bij aan de uitvoering van haar wettelijke taak, het heffen en innen van belastingen en premies volksverzekeringen. Om het risico te verkleinen dat de burger, tijdens de controle van de VKA, moet switchen naar de reguliere aangifte, is een juiste bepaling van de doelgroep van groot belang.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme doelgroepbepaling VKA is er geen sprake van menselijke tussenkomst. Het algoritme neemt de beslissingen.

Als de verkorte (meer eenvoudige) aangifte wordt aangeboden aan de burger, maar tijdens het controleren van de gegevens wijzigingen of aanvullingen moeten worden gedaan, dan wordt de burger naar de reguliere aangifte doorgeleid.

Risicobeheer

De Belastingdienst neemt verschillende maatregelen om de risico's van het gebruik van het algoritme te beheersen.

• 1.   Transparantie

De Belastingdienst publiceert informatie over het algoritme in het algoritmeregister van de Belastingdienst en van de Rijksoverheid.

Daarmee hebben burgers inzicht in het gebruik en de werking van het algoritme.

• 2.   Geautomatiseerde besluitvorming

In de beschrijving van een algoritme wordt dit uitgelegd en wordt ook het aspect van menselijke tussenkomst nader toegelicht.

• 3.   Privacybescherming en rechtmatigheid

De Belastingdienst zorgt ervoor dat het gebruik van de gegevens wordt getoetst aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

In de beschrijving van het algoritme wordt ook de link gelegd met de toepasselijke wet- en regelgeving.

• 4.   Verantwoordelijkheid

Aan de hand van het beleidskader Algoritmeregister Belastingdienst zijn de verantwoordelijkheden en taken bij het gebruik van algoritmen duidelijk beschreven en geborgd.

• 5.   Monitoring en evaluatie

De werking van de algoritmen worden periodiek getoetst. Op basis daarvan kunnen selectieregels worden aangepast.

Wettelijke basis

• Algemene wet inzake rijksbelastingen
• Algemene wet bestuursrecht
• Algemene verordening gegevensbescherming
• Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming
• Wet Inkomstenbelasting 2001
• Wet algemene bepalingen burgerservicenummer
• Archiefwet 1995

Links naar wettelijke basis

• Algemene wet inzake rijksbelastingen: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002320/
• Algemene wet bestuursrecht: https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/
• Algemene verordening gegevensbescherming: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R0679
• Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
• Wet Inkomstenbelasting 2001: https://wetten.overheid.nl/BWBR0011353/
• Wet algemene bepalingen burgerservicenummer: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022428/
• Archiefwet 1995: https://wetten.overheid.nl/BWBR0007376/

Toelichting op impacttoetsen

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de AVG.

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden. 

Werking

Gegevens

• Identificerende gegevens (o.m. BSN)
• Contra-informatie (financiële gegevens en gegevens over levensgebeurtenissen)
• Bedrijfsgegevens
• Gegevens uit voorgaande aangiften inkomstenheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens)
• Gegevens over niet in Nederland belastbaar inkomen
• Redencode, waarom BSN niet behoort tot de doelgroep

Links naar gegevensbronnen

• Identificerende gegevens (o.m. BSN): Basisregistratie Personen (BRP)
• Contra-informatie (financiële gegevens en gegevens over levensgebeurtenissen): Belastingdienst
• Bedrijfsgegevens: Kamer van Koophandel
• Gegevens uit voorgaande aangiften inkomstenheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens): Belastingdienst
• Gegevens over niet in Nederland belastbaar inkomen: Belastingdienst
• Redencode, waarom BSN niet behoort tot de doelgroep: Belastingdienst

Technische werking

Het algoritme bestaat uit selectieregels die inhoudsdeskundigen hebben opgesteld op basis van wet- en regelgeving en expertise.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het algoritme zichzelf niet ontwikkelt tijdens het gebruik ervan.

Leverancier

Het algoritme is door medewerkers van de Belastingdienst ontwikkeld en wordt ook intern onderhouden.