Hansken

Nederlands Forensisch Instituut

Digitaal in beslag genomen materiaal speelt een cruciale rol in strafrechtelijke onderzoeken. Digitaal materiaal omvat computers en laptops met bestanden en documenten, smartphones met berichten en foto's, online accounts voor communicatiepatronen en cloudopslag voor data zoals plannen. Hansken helpt bij het ordenen van de gegevens die worden aangetroffen op het digitale materiaal.

Laatst gewijzigd op 5 december 2025 om 7:06 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Hoog-risico AI-systeem
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Openbare orde en veiligheid

Begindatum

201501

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://www.hansken.nl

Verantwoord gebruik

Doel en impact

In opsporingsonderzoeken worden media, zoals telefoons, computers en digitale camera's in beslag genomen. De algoritmes in Hansken maken het mogelijk om de aanwezige digitale sporen, zoals bestanden, plaatjes en chat berichten, inzichtelijk en doorzoekbaar te maken.

Afwegingen

De hoeveelheden te onderzoeken data in Hansken zijn dermate groot dat handmatig doorzoeken niet meer mogelijk is. De algoritmes zorgen dat filtering mogelijk is, middels categorisering van de data. Alle data blijft handmatig doorzoekbaar. 

Menselijke tussenkomst

Relevante sporen die uit de data komen worden altijd door een gebruiker beoordeeld en daarna handmatig verwerkt in een proces verbaal of rapportages. Toetsing wordt gedaan in de rechtbank, waarbij rechters bijgestaan door deskundigen beoordelen of gevonden bewijs relevant is.

Risicobeheer

Er is een toezichthoudende "forensic and legal board" die adviseert over toepassingen waarover twijfel bestaat. Voor gebruikers wordt aangegeven wanneer er sprake is van het gebruik van kunstmatige intelligentie.

Wettelijke basis

Het onderzoeken van digitaal bewijs in strafzaken in Nederland is mogelijk op basis van het Wetboek van Strafvordering, aangevuld met de Wet politiegegevens en Europese kaders zoals de E-evidence-verordening en de LED, die samen de bevoegdheden, privacyregels en internationale samenwerking rond digitale opsporing bepalen.

Impacttoetsen

Data Protection Impact Assessment (DPIA)

Werking

Gegevens

Er worden verschillende soorten gegevens verzameld.

Technische werking

Hansken verwerkt grote hoeveelheden digitaal forensisch materiaal door deze te indexeren in een schaalbare infrastructuur. Tijdens het importeren (“extraction”) worden bestanden uit geautomatiseerde werken ontleed in data en metadata. Elk element wordt geanalyseerd met gespecialiseerde extractors die relevante informatie (zoals tekst, tijdstempels (eng: timestamps), hashes, communicatiestructuren) omzetten naar gestandaardiseerde attributen. Deze worden opgeslagen in een Elasticsearch-gebaseerde index, waardoor snelle zoek- en filteracties mogelijk zijn over miljarden datapunten. De index koppelt data-objecten, context en herkomst aan elkaar, zodat onderzoekers relaties kunnen vinden zonder het originele bewijsmateriaal te wijzigen of dupliceren, wat reproduceerbaarheid en transparantie garandeert.

Leverancier

Het Nederlands Forensisch Instituut.

Link naar broncode

https://www.hansken.nl