Aanvraag Bbz uitkering

Gemeente Amsterdam

In het aanvraagformulier zit een beslisboom die op basis van de antwoorden van de aanvrager bepaalt of de aanvrager een automatische toekenning van de Bbz uitkering krijgt. Als er op basis van de antwoorden van de aanvrager verder onderzoek nodig is wordt de aanvraag in onderzoek gegeven bij een medewerker en vindt de afhandeling handmatig plaats. 

Laatst gewijzigd op 3 juli 2025 om 9:17 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Werk

Begindatum

4/2022

Einddatum

nvt

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

Bijstand of lening aanvragen voor ondernemers (Bbz) - Gemeente Amsterdam

Link naar bronregistratie

nvt

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Het doel van groen spoor in het Bbz aanvraagformulier is om de aanvrager zo snel mogelijk duidelijkheid te geven over zijn aanvraag voor een Bbz uitkering. Dit draagt bij aan de bestaanszekerheid. De aanvragen in groen spoor worden zonder tussenkomst van een medewerker toegekend, waarmee de aanvrager binnen twee weken een (positief) besluit op zijn aanvraag ontvangt. De overige aanvragen in rood spoor volgen de gebruikelijke route van een handmatige beoordeling door de professional. Hierbij worden wel de aandachtspunten voor de verdere beoordeling van de Bbz aanvraag meegegeven. Het aanleveren van de aandachtspunten draagt bij aan snellere besluitvorming. 

In groen spoor wordt circa 5% van de aanvragen zonder tussenkomst van een medewerker toegekend.

Uitgangspunt is dat we de klant vertrouwen en dat we de antwoorden in het aanvraagformulier gebruiken als input om het recht op een Bbz-uitkering te bepalen. De antwoorden van de klant worden vergeleken met de data die we uit andere bronnen kunnen raadplegen. Feitelijk dezelfde controle die de medewerkers handmatig doen. Als de antwoorden van de klant overeenkomen met de bronnen én als de ondernemer verklaart binnen 6 maanden weer voldoende inkomsten te genereren wordt de uitkering automatisch toegekend. 

Een ondernemer kan bij de gemeente Amsterdam vragen om een tijdelijke aanvulling op het inkomen (uitkering), een lening om schulden te betalen of investeringen te doen (bedrijfskapitaal) of beide. De ondernemer vraagt ondersteuning aan vanuit Besluit bijstand zelfstandigen (Bbz).

In het aanvraagformulier zit een beslisboom die op basis van de antwoorden van de aanvrager bepaalt of de aanvrager een automatische toekenning van de Bbz uitkering krijgt (=groen spoor). Als er op basis van de antwoorden van de aanvrager verder onderzoek nodig is (= rood spoor) wordt de aanvraag in onderzoek gegeven bij een medewerker en vindt de afhandeling handmatig plaats. 

Afwegingen

Veld niet ingevuld.

Menselijke tussenkomst

Bij een automatische toekenning van een kortdurende Bbz-uitkering zijn geen mensen betrokken.

Wel worden er elk kwartaal steekproeven gedaan of het automatische (positieve) besluit juist is.

In rood spoor volgen de gebruikelijke route van een handmatige beoordeling door de professional. 

In groen spoor wordt circa 5% van de aanvragen zonder tussenkomst van een medewerker toegekend. 25% van de automatisch toegekende Bbz uitkeringen zijn in de steekproef door Handhaving gecontroleerd. Hierbij zijn geen fouten geconstateerd.

Risicobeheer

In het aanvraagformulier zit een beslisboom en deze is rule-based. De randvoorwaarden zijn niet dynamisch, alleen de normen worden (half-) jaarlijks aangepast. Ze worden niet (geautomatiseerd) aangepast naar aanleiding van ingevoerde gegevens. Risico’s worden als laag ingeschat.

Het risico is dat de aanvrager onjuiste informatie invult in het aanvraagformulier die tot een andere uitkomst zou leiden, zoals bv een hoger bedrag winst in het verleden waardoor er wel sprake is van een levensvatbaar bedrijf in het verleden of onjuiste bedragen bij de vermogensvaststelling. Deze 2 onderwerpen kunnen niet geautomatiseerd worden beoordeeld. De overige antwoorden over de woonsituatie en hoogte van de overige inkomsten worden vergeleken met de beschikbare bronnen.

Er heeft een gebruikersonderzoek plaatsgevonden vóórdat het formulier in gebruik is genomen. Hierbij is onderzocht of het formulier begrijpelijk is en welke vragen een toelichting behoeven zodat de kans op verkeerde antwoorden klein is.

In het besluit bij de automatische toekenning staat vermeld dat dit besluit is genomen op basis van de door de aanvrager gegeven antwoorden en dat mocht na onderzoek blijken dat dit op basis van onjuiste gegevens berust wij de uitkering zullen terugvorderen.  

Het risico dat ten onterechte een kortdurende Bbz uitkering wordt toegekend is klein. Er worden steekproeven gedaan die tot nu toe geen fouten aan het licht hebben gebracht. Daarnaast wordt de Bbz uitkering altijd als lening verstrekt. Het volgende boekjaar, als de jaarrekening en aangifte IB bekend is, wordt het definitieve recht op de Bbz uitkering vastgesteld. De aanvrager moet dan alle financiële gegevens over het voorgaand boekjaar aanleveren. Bij eventuele verschillen moet de ondernemer de teveel genoten uitkering terugbetalen of krijgt het tekort alsnog uitgekeerd. 

Wettelijke basis

Uitvoering Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz), uitvoering wettelijke taak.

·       Artikel 7,9, 11,53a Participatiewet

·       Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (BBZ)

·       Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijke arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAZ)

Link naar verwerkingsregister

Zie Stedelijk Kader verwerken persoonsgegevens of verwerking ‘Uitvoering Bbz en IOAZ’ in het register van verwerking, of de privacyverklaring voor deze verwerking https://www.amsterdam.nl/privacy/specifieke/privacyverklaringen-ondernemen/bijstandsuitkering/

Impacttoetsen

Data Protection Impact Assessment (DPIA)

Werking

Gegevens

Automatische toekenning (groen spoor) is alleen mogelijk bij een aanvraag om een Bbz uitkering. Aanvragen waarbij (ook) bedrijfskapitaal wordt aangevraagd worden altijd handmatig beoordeeld.

Bij een aanvraag om een Bbz uitkering wordt zowel de rechtmatigheid als de levensvatbaarheid van het bedrijf beoordeeld. Of de aanvrager voldoet aan alle criteria wordt uitgevraagd in het aanvraagformulier.

1.     Criteria rechtmatigheid.

Om in aanmerking te komen voor Bbz moet de aanvrager zijn aangewezen op het inkomen uit het bedrijf en voldoen aan de definitie van zelfstandig ondernemer uit het Bbz. Volgens de begripsomschrijving in artikel 1b van het Bbz is een zelfstandige een belanghebbende iemand die:

-           ouder is dan 18 jaar en de AOW-leeftijd nog niet heeft bereikt;

-           minimaal 1.225 uur per jaar werkzaam is in het eigen bedrijf of zelfstandig beroep;

-           het bedrijf in Nederland uitoefent;

-           alle vereiste vergunningen en/of diploma’s heeft;

volledige zeggenschap in dat bedrijf of zelfstandig beroep heeft en de financiële risico’s daarvan draagt (eventueel samen met partners met wie het bedrijf of zelfstandig beroep wordt uitgeoefend).

-           Deze data worden uitgevraagd in het aanvraagformulier

2.        Criteria levensvatbaarheid van de onderneming.

-           De gemiddelde winst per jaar over de afgelopen 3 boekjaren is hoger is dan 90% van de uitkeringsnorm per jaar

-           De aanvrager verwacht dat er binnen maximaal 6 maanden weer voldoende inkomsten worden behaald waardoor er maximaal 6 maanden uitkering wordt toegekend.

Deze data worden uitgevraagd in het aanvraagformulier.

3.    Criteria voor uitsluiting groen spoor

-           Geen (combinatie met) een aanvraag bedrijfskapitaal

-           Ondernemer moet minimaal 18 maanden als ondernemer werkzaam zijn

-           Geen verlengingsaanvraag

-           Er is geen sprake van verhoging van de uitkering met een woonkostentoeslag of een arbeidsongeschiktheidsverzekering

-           Er zijn geen kostdelers aanwezig

-           Er is geen sprake van een niet rechthebbende partner

-           De aanvrager staat niet ingeschreven op het opgegeven adres of de partner staat ingeschreven op een ander adres

-           Het totale vermogen ligt boven de Bbz vermogensgrens

-           Er moet omzet zijn gemaakt in de afgelopen 6 maanden.

-           Er mag geen sprake zijn van failissement of surseance van betaling.

Technische werking

 Naast de antwoorden van de aanvrager in het aanvraagformulier raadplegen wij de volgende bronnen:

-           Suwinet (Belastingdienst, DUO, SVB, KvK)

-           Socrates (bij een reeds bekende klant)

-           Het bevolkingsregister (Basisregistratie Personen)

-           Het handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK)

In het aanvraagformulier wordt gebruik gemaakt van een beslisboom. Gegevens van de aanvrager die tot vooringenomenheid kunnen leiden worden niet vastgelegd en spelen geen rol in de beslisboom van de aanvraag. Geslacht, leeftijd en nationaliteit worden wel vastgelegd, maar spelen geen rol in de beslisboom. De overige bijzondere persoonsgegevens worden niet uitgevraagd en spelen geen rol bij de beslisboom.

Er vindt een automatische toekenning plaats als er geen verschillen worden geconstateerd tussen de antwoorden van de aanvrager en de geraadpleegde bronnen én de aanvrager voldoet aan de criteria van rechtmatigheid en levensvatbaarheid én er is geen sprake van één van de criteria voor uitsluiting groen spoor.

Leverancier

Zelf ontwikkeld