Vegetatiemonitor

Rijkswaterstaat

Het betreft een detectie van de vegetatietypes langs de uiterwaarden van de grote rivieren. Het systeem maakt gebruik van een AI beelddetectie algoritme op basis van satellietbeelden. Door het regelmatig detecteren van vegetatietypes in recente satellietbeelden kan een vergelijking worden gedaan met de wettelijk vastgestelde norm in de vegetatielegger. Het AI-systeem functioneert hierbij in een

Laatst gewijzigd op 24 december 2025 om 9:29 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: AIIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Ruimte en infrastructuur

Begindatum

06-2025

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

www.rijkswaterstaat.nl

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Het doel is het bepalen van vijf verschillende vegetatietypes in vlakken langs de uiterwaarden van de grote rivieren. Dit gebeurt op basis van de meest recent beschikbare hoge resolutie satellietdata.

Afwegingen

De eindgebruikers zijn leden van het team Uiterwaarden van Rijkwaterstaat Oost-Nederland. Zij kunnen hun monitoring taken efficienter uitvoeren, dankzij de verbeterde toegang tot informatie. Het gebruik van dit algoritme heeft twee belangrijke voordelen. Ten eerste bespaart deze aanpak veel handmatig werk in het veld. Het bijhouden van de vegetatie langs de uiterwaarden is daarmee efficienter. Ten tweede vergroot deze aanpak de preciesie van de monitoring. 

Een nadeel is dat er opnames van privé terrein bij satellietbeelden kunnen zitten. De monitoring is beperkt tot alleen het gebied van de vegetatielegger. Zo wordt de inbreuk op privé-personen geminimaliseerd.

Als vegetatie te dicht begroeid blijkt, kan dit overstromingsgevaar opleveren. Het algoritme helpt dit te detecteren. Daarom is het belangrijk deze monitoring toe te passen.

Menselijke tussenkomst

Het AI-systeem heeft een ondersteunende rol. De gebruikers zijn leden van team Uiterwaarden. Het algoritme helpt hen om te bepalen of vegetatie te dicht begroeid is. Hierbij doet het algoritme suggesties voor nader onderzoek. In dit geval zal er ook een visuele schouw plaatsvinden door de gebiedsbeheerder. 

Risicobeheer

Binnenkomende brondata wordt gemonitord (in realisatiefase). Door de resolutie is het niet mogelijk personen te herkennen op de satellietbeelden. Binnen het beschouwde gebied bevinden zich geen afgeschermde gebieden (bijvoorbeeld militair). Er zijn dus geen persoons- of vertrouwelijke gegevens aanwezig in de brondata. Onze verwerking van de brondata levert ook geen vertrouwelijke informatie op.

Het algoritme kan alleen gebruikt (en niet aangepast) worden door aangewezen gebruikers binnen Rijkswaterstaat. Authorisatie authenticatie is hiervoor ingeregeld.

Het AI-systeem is goed uitlegbaar op basis van de uitkomsten. Die tonen aan hoe goed het model de verschillende vegetatietypes detecteert. 

Wettelijke basis

De wettelijke grondslag volgt uit de taak van RWS als verantwoordelijke voor het beheer van dit deel van de uiterwaarden.

Links naar wettelijke basis

Besluit en toelichting Legger Rijkswaterstaatswerken, onderdeel Rivieren en Vegetatielegger, Actualisatie 2025: https://open.rijkswaterstaat.nl/publish/pages/206624/besluit_en_toelichting_vegetatielegger_2024-1.pdf

Impacttoetsen

AI Impact Assesment (AIIA)

Werking

Gegevens

Satellietdata over verschillende seizoenen. Het algoritme gebruikt enkel het gebied van de uiterwaarden van de grote rivieren. Dit is vastgelegd in de vegetatielegger.

Technische werking

Het algoritme past AI beelddetectie toe op satellietbeelden. Hiermee detecteert het vegetatietypes langs de uiterwaarden van de grote rivieren. De uitkomst wordt vergeleken met de wettelijk vastgestelde norm.