Hestia eindgebruikerskostenmodule

Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

Deze module is ontwikkeld om de eindgebruikerskosten te modelleren bij het toepassen van verschillende warmtescenario's.

Laatst gewijzigd op 7 november 2025 om 15:25 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Overige algoritmes
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

• Wonen
• Ruimte en infrastructuur

Begindatum

Oktober

Contactgegevens

https://dataportaal.pbl.nl/Hestia

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De overstap naar duurzame warmte door middel van een gebiedsgerichte aanpak van gemeenten vraagt om haalbare en financieel verantwoorde keuzes voor bewoners en gebouweigenaren. Gemeenten hebben hiervoor inzicht in de eindgebruikerskosten nodig om de haalbaarheid en betaalbaarheid van warmtestrategieën te vergelijken.

De Hestia eindgebruikerskostenmodule heeft als doel om eindgebruikerskosten te modelleren voor verschillende warmtescenario's. Deze gemodelleerde data wordt beschikbaar gesteld aan de gemeenten middels de Tool Eindgebruikerskosten. Met deze tool hebben de gemeenten een additionele informatiebron voor het inzichtelijk krijgen van de eindgebruikerskosten met betrekking tot verschillende warmtestrategieën. VRO stelt daarmee de gemodelleerde data beschikbaar op een manier die past bij de beleidsmatige context.

Afwegingen

Gemeenten dienen toekomstbestendige plannen te maken bij de keuze voor een warmtestrategie. Omdat dit een toekomstig scenario betreft is het niet mogelijk om dit alleen te baseren op huidige en historische data.

Daarmee is de rechtvaardiging voor het inzetten van een modellering dat dit de eerste stap is om inzage te krijgen in een mogelijk toekomstperspectief. Het blijft een modelmatige inzage; waarbij er rekening is gehouden met de juiste transparantie hierin. Dit betekent het volgende:

1. De aanname welke aan deze modellering ten grondslag liggen zijn benoemd en beschikbaar

2. De broncode waarmee de modellering is gedaan wordt beschikbaar gesteld door TNO (ambitie begin 2026)

In de positionering van de informatie is ook aandacht gegeven aan het feit dat de gemodelleerde data niet de enige informatiebron is die gemeenten dienen in te zetten voor de te maken keuzes.

Menselijke tussenkomst

De uitkomsten van de modellering zijn onderdeel van de informatiebronnen die de gemeenten kunnen gebruiken voor het bepalen van hun warmtestragieën. Echter - het daadwerkelijk bepalen van de warmtestrategieën volgt een planproces. Gemeenten kunnen hierbij gebruik maken van de toelichting in de Memorie van toelichting in de Wgiw en de ondersteuning, waaronder een handreiking, vanuit het NPLW. Het ligt in de lijn der verwachting dat gemeenten hier bijvoorbeeld ook meer lokale en actuele inzichten bij gebruiken en worden de uitkomsten in een breder kader gewogen en ingezet.

Daarmee zal de informatie uit de modellering nooit alleenstaand ingezet kunnen worden voor besluitvorming; hierbij is altijd de eigen omlijsting van gemeenten noodzakelijk.

De uitkomsten uit de modellering worden ook door verschillende partijen (waaronder TNO, RVO, PBL) getoetst op;

1. Inhoudelijke consistentie

2. In vergelijking met andere modellen

Waar van toepassing leidt dit tot aanpassingen in het model; en daarmee ook de uitkomsten van modellering.

Risicobeheer

Er zijn enkele risico's geïdentificeerd bij het inzetten van de modellering; hieronder worden de belangrijkste benoemd:

1. De informatie uit de modellering kan op individueel niveau beschikbaar worden gesteld. Echter - dat zou betekenen dat er persoonsgegevens gebruikt worden. Ter voorkoming van herleidbaarheid naar personen is ervoor gekozen om informatie alleen beschikbaar te stellen voor een minimale groepsgrootte van 15 woningen.

2. De interpretatie van de informatie behoeft kennis van de materie. Daarom is ervoor gekozen om de informatie in beginsel niet publiekelijk beschikbaar te stellen; maar op basis van een inlog.

Wettelijke basis

Er is geen expliciete juridische basis voor het inzetten van de hestia eindgebruikerskosten. Het doel is primair gemeenten te ondersteunen bij de warmtetransitie opgave; en dan specifieke het opstellen van de warmteprogramma's

Toelichting op impacttoetsen

Naast een pre-scan DPIA is er tevens ook een verantwoordingsdocument opgesteld voor de inzet van de gemodelleerde uitkomsten van het model en welke keuzes hierin gemaakt zijn.

Impacttoetsen

Pre-scan DPIA

Werking

Gegevens

De gebruikte gegevens voor het hestia model zijn hier beschreven; Functioneel ontwerp Hestia 1.0 | Planbureau voor de Leefomgeving

Specifiek voor eindgebruikerskosten module en de toepassing daarvan is het volgende document opgesteld: Achtergrondnotitie Data Tool Eindgebruikerskosten | Publicatie | Home | Volkshuisvesting Nederland

Technische werking

Voor de specifieke technische verwerking & toepassing van gegevens kan gebruik gemaakt worden van de volgende bronnen:

Hestia - PBL Dataportaal - PBL Planbureau voor de Leefomgeving

Functioneel ontwerp Hestia 1.0 | Planbureau voor de Leefomgeving

Achtergrondnotitie Data Tool Eindgebruikerskosten | Publicatie | Home | Volkshuisvesting Nederland

Leverancier

TNO

Link naar broncode

https://github.com/pbl-nl/model-hestia-public