Detecteren risico's op onjuistheden in douaneaangiften voor accijns

Douane

Dit algoritme helpt de Douane om op basis van risico's goederen te selecteren voor controle. Het gebruikt aangiftegegevens van bedrijven en kijkt of er wel of juist geen risico's zijn op onjuistheden in de aangiften.

Laatst gewijzigd op 28 februari 2024 om 12:29 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

03-2013

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/douane_voor_bedrijven/accijns_en_verbruiksbelasting/inleiding_accijns_verbruiksbelastingen/accijns_en_verbruiksbelasting_cluster

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Het doel van dit algoritme is om efficiënter te selecteren welke aangiften mogelijk onjuist zijn ingevuld. Dit algoritme richt zich op accijnsproducten (tabak, alcoholhoudende drank en minerale oliën) en kijkt naar aangiften van goederen die van buiten de Europese Unie komen. Het geeft aan bij welke aangiften er een hoger risico is op smokkel, fraude of onjuiste gegevens. De Douane controleert bedrijven op basis van de uitkomsten meer of juist minder.

Afwegingen

De Douane verwerkt jaarlijks 700 miljoen aangiften, onder andere op het gebied van accijns. Met dit algoritme (risicoprofielen) kan de Douane aangiften efficiënter en sneller beoordelen. Zo worden aangiften sneller goedgekeurd of gecontroleerd. En worden goederen sneller vrijgegeven. Ook zorgt het algoritme dat 'bekende en betrouwbare' bedrijven juist minder gecontroleerd worden.

Menselijke tussenkomst

Levert een aangifte een match op met een risicoprofiel, dan bekijkt een Douanemedewerker de aangifte. Indien dit nodig is, vraagt de Douane medewerker om meer informatie. De beslissing om een aangifte goed te keuren, of om juist te gaan controleren, wordt door een mens genomen.

Risicobeheer

Een risicoprofiel wordt altijd door een tweede douanemedewerker gecontroleerd (4-ogenprincipe) voor gebruik. En zodra het profiel in gebruik is, wordt voor een profiel elke week gecontroleerd hoeveel aangiften een match opleveren. Als het nodig is, kan het profiel worden aangepast. Periodiek bekijkt de Douane per profiel of het nog nodig is. De Douane monitort interne en externe klachten en incidenten, bijvoorbeeld als een profiel onvoldoende specifiek is en daardoor teveel aangiften aanwijst als hoger risico.

Wettelijke basis

Wettelijke basis voor de accijnscontrole ligt in het Douanewetboek van de Unie (DWU), de algemene Douanewet en de Wet op de Accijns. Deze wetten dragen zorg dat accijnsheffing correct en op de juiste manier plaatsvindt. Het gebruik van risicoprofielen baseert zich ook op DWU artikel 46. Dat zegt dat douanecontroles zich hoofdzakelijk moeten baseren op een risicoanalyse door elektronische gegevensverwerkingstechnieken.

Links naar wettelijke basis

• https://wetten.overheid.nl/BWBR0005251/: Wet op de accijns
• https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=celex:32013R0952: Douanewetboek van de Unie

Werking

Gegevens

Het algoritme gebruikt alle gegevens uit de aangifte van goederen. Bijvoorbeeld goederensoort, goederencode, gewicht, aantal colli, ontvanger, aangever, verzender, land van verzending, eorinummer, vervoermiddel etc.

Links naar gegevensbronnen

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/douane_voor_bedrijven/naslagwerken_en_overige_informatie/andere_onderwerpen/gegevensvereisten/: Gegevensvereisten douaneaangiften (zie Bijlage B Gedelegeerde Verordening Douanewetboek van de Unie + Bijlage VIa van de Algemene Douaneregeling)

Technische werking

Het algoritme bestaat uit beslisregels die zijn opgesteld in samenwerking met inhoudsdeskundigen. Deze beslisregels zorgen voor inschattingen welke aangiften een hoger risico hebben op smokkel, fraude of op onjuiste gegevens  op het gebied van accijns.  Deze beslisregels zijn gebaseerd op 'if-then-else' combinaties. Een voorbeeld: als (if) uit de informatie die we hebben over een zending blijkt dat de goederen een afwijkend gewicht hebben, (then) dan wordt de aangifte handmatig gecontroleerd en wordt de zending mogelijk geselecteerd voor uitgebreide inspectie. Als de goederen geen afwijkend gewicht hebben (else), houden we de zending niet tegen. Of in elk geval niet op basis van dit criterium. 

Leverancier

Intern ontwikkeld