Indicatie soort collegegeld hoger onderwijs
- Publicatiecategorie
- Overige algoritmes
- Impacttoetsen
- IAMA
- Status
- In gebruik
Algemene informatie
Thema
Begindatum
Contactgegevens
Link naar publiekspagina
Verantwoord gebruik
Doel en impact
Een student die zich inschrijft voor een bekostigde opleiding in het hoger onderwijs moet collegegeld betalen aan de onderwijsinstelling. Dit kan wettelijk collegegeld of instellingscollegegeld zijn. Welk soort collegegeld de student moet betalen hangt af van twee zaken. Ten eerste of de student al een diploma heeft van een opleiding van hetzelfde niveau, en ten tweede welke nationaliteit de student heeft. Het ministerie van OCW bepaalt hoe hoog het wettelijk collegegeld is en de onderwijsinstelling bepaalt hoe hoog het instellingscollegegeld is. Maar de onderwijsinstelling weet niet altijd of de student het wettelijk collegegeld of het instellingscollegegeld moet betalen.
Het doel van het algoritme is, aangezien DUO de beschikking heeft over alle benodigde gegevens, om als dienstverlening geautomatiseerd, efficiënt en betrouwbaar aan een onderwijsinstelling of een student aan te geven welk soort collegegeld de student moet betalen. DUO geeft alleen een indicatie, want uiteindelijk kan de onderwijsinstelling zelf beslissen welk collegegeld de student moet betalen.
Afwegingen
Om de juiste soort collegegeld te bepalen heeft DUO gegevens nodig over eerder behaalde diploma's in het hoger onderwijs en over de nationaliteit van de student. De diplomagegevens haalt DUO uit zijn Register onderwijsdeelnemers en nationaliteitsgegevens uit de Basisregistratie personen. Zo kan DUO de onderwijsinstelling en/of de student snel betrouwbare informatie geven over de vraag welk collegegeld de student moet betalen.
Het alternatief is dat de onderwijsinstelling deze gegevens zelf moet opvragen bij de student, bij DUO en bij de Basisregistratie personen. Dat kost veel tijd. Ook bestaat de kans dat de gegevens niet compleet zijn om de goede beslissing te nemen, en bestaat het gevaar dat niet voor elke student altijd dezelfde beslissing genomen wordt. Dit algoritme is een administratieve lastenverlichting voor de onderwijsinstellingen. De indicatie die DUO geeft is overigens geen besluit. De onderwijsinstelling besluit zelf welk collegegeld de student moet betalen, en kan daarbij afwijken van de indicatie van DUO.
Menselijke tussenkomst
Het algoritme is een regelgebaseerde beslisboom en zorgt voor een geautomatiseerde indicatie van DUO aan de onderwijsinstelling of aan de student. De onderwijsinstelling bepaalt uiteindelijk welk collegegeld de student moet betalen, en kan afwijken van de indicatie van DUO. DUO stuurt met de indicatie ook informatie mee over de gegevens die DUO gebruikt heeft bij het bepalen van de indicatie van het soort collegegeld. Daardoor kunnen de onderwijsinstelling en de student zien welke gegevens DUO gebruikt heeft en kunnen ze controleren of de gegevens kloppen. DUO neemt geen besluit, het is dan ook niet mogelijk om bij DUO bezwaar tegen deze indicatie in te dienen. De eindverantwoordelijkheid voor de soort collegegeld ligt bij de onderwijsinstelling.
Risicobeheer
Het algoritme wordt met regelmaat aan de hand van verschillende soorten testen gecontroleerd op een juiste werking. De kans bestaat dat de Basisregistratie personen niet alle informatie bevat die DUO nodig heeft. Dan zou DUO een indicatie afgeven op basis van onvolledige informatie. Als de student kan laten zien dat de gegevens in de Basisregistratie personen niet volledig zijn, kan de onderwijsinstelling afwijken van de indicatie van DUO.
Wettelijke basis
In de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) staat wanneer een student wettelijk collegegeld of instellingscollegegeld moet betalen, en welke uitzonderingen er zijn. Dit staat onder meer in de artikelen 7.43, 7.44, 7.45, 7.45a, 7.45b en 7.46. In artikel 7.45a staat precies aan welke voorwaarden een student moet voldoen om wettelijk collegegeld te betalen. De twee belangrijkste zijn dat de student nog niet eerder een diploma voor een opleiding van hetzelfde niveau heeft behaald, en dat de student de juiste nationaliteit heeft volgens de Wet studiefinanciering 2000 (WSF 2000). Deze voorwaarden, en eventuele uitzonderingen daarop, zijn uitgewerkt in artikel 2.3 en 2.3a van het Uitvoeringsbesluit WHW 2008 (UWHW 2008) en artikel 3 van het Besluit studiefinanciering 2000 (BSF 2000). Informatie over de gegevensuitwisseling die nodig is voor de indicatie van DUO, staat in artikel 7.31a tot en met f van de WHW en artikel 5 lid 1 sub g van de Wet Register onderwijsdeelnemers (WRO) jo artikel 27 en 28 van het Besluit register onderwijsdeelnemers (BRO).
Links naar wettelijke basis
- Wet hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) : https://wetten.overheid.nl/BWBR0005682/2025-01-01
- Uitvoeringsbesluit WHW 2008 (UWHW 2008): https://wetten.overheid.nl/BWBR0006152/2025-01-01
- Wet studiefinanciering 2000 (WSF 2000): https://wetten.overheid.nl/BWBR0011453/2025-01-01
- Besluit Studiefinanciering 2000 (BSF 2000): https://wetten.overheid.nl/BWBR0011545/2025-01-01
- Wet register onderwijsdeelnemers (WRO): https://wetten.overheid.nl/BWBR0042012/2024-01-01
- Besluit register onderwijsdeelnemers (BRO): https://wetten.overheid.nl/BWBR0042639/2025-01-01
Toelichting op impacttoetsen
Voor het algoritme is zowel een IAMA als een pre-scan DPIA uitgevoerd. Uitkomst van de IAMA is geweest dat de inzet van het algoritme een redelijk evenwicht oplevert tussen de doelstellingen van het algoritme en de grondrechten van een burger die potentieel geraakt kunnen worden door inzet van het algoritme. Uitkomst van de pre-scan is geweest dat een DPIA niet vereist is. De verwerking en de pre-scan worden wel opgenomen in het AVG-verwerkingsregister.
Impacttoetsen
Werking
Gegevens
DUO maakt de indicatie over het soort collegegeld met behulp van het persoonsgebonden nummer en de inschrijvingsgegevens (naam van opleiding en onderwijsinstelling) van de student. Het algoritme zelf gebruikt de inschrijvingsgegevens uit de aanvraag, inschrijvings- en resultaatgegevens uit het Register Onderwijsdeelnemers, en gegevens over de nationaliteit van de student en/of de verblijfsstatus in Nederland. Deze gegevens komen uit de Basisregistratie Personen of van de onderwijsinstelling.
Links naar gegevensbronnen
Technische werking
Het algoritme verzamelt uit het Register Onderwijsdeelnemers informatie over eerdere inschrijvingen en eerder behaalde diploma's in het hoger onderwijs en bepaalt op basis daarvan of de student in aanmerking komt voor wettelijk collegegeld voor de gewenste inschrijving.
Het algoritme verkrijgt vanuit de BRP gegevens over nationaliteit en/of verblijfstitel (als de BRP geen gegevens heeft, dan komen deze gegevens bij de onderwijsinstelling vandaan) en bepaalt op basis daarvan of de student aan de nationaliteitsvoorwaarde voldoet.
Tot slot bepaalt het algoritme op basis van deze twee uitkomsten de uiteindelijke indicatie soort collegegeld. De uiteindelijke indicatie is 'wettelijk' als de student op basis van eerder behaalde diploma's in aanmerking komt voor wettelijk collegegeld én als de student voldoet aan de nationaliteitsvoorwaarde. In alle andere gevallen wordt als uiteindelijke indicatie 'instellingscollegegeld' bepaald.