Detecteren risico's in douaneaangiften voor naleving procedures voor vervoer van gevaarlijke stoffen

Douane

Dit algoritme helpt de Douane om op basis van risico's klanten te selecteren voor controles. Het gebruikt onder andere aangiftegegevens van bedrijven en beoordeelt of er wel of juist geen risico's zijn in het binnenbrengen en uitgaan in de Europese Unie van het Vervoer van Gevaarlijke Stoffen.

Laatst gewijzigd op 2 april 2025 om 12:42 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Natuur en milieu

Begindatum

05-2015

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://www.belastingdienst.nl/bibliotheek/handboeken/html/boeken/HVGEM/vervoer_gevaarlijke_stoffen.html

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Het doel van dit algoritme is om efficiënter te selecteren welke aangiften op basis van (onder andere) historische controles risicovoller zijn voor het vervoeren van gevaarlijke stoffen. Dit algoritme richt zich op proces ‘Vervoer Gevaarlijke Stoffen’ en kijkt naar aangiften van goederen die van buiten de Europese Unie komen. Het geeft aan bij welke aangiften er een hoger risico is op onder meer veiligheidsrisico’s, stuwage, verpakking en etikettering. De Douane controleert bedrijven op basis van de uitkomsten van dit algoritme.

Afwegingen

De Douane verwerkt jaarlijks 700 miljoen aangiften, onder andere op het gebied van Vervoer Gevaarlijke Stoffen. Met dit algoritme (risicoprofielen) kan de Douane aangiften efficiënter en sneller beoordelen. Zo worden aangiften sneller goedgekeurd of gecontroleerd. En worden goederen sneller vrijgegeven. Ook zorgt het algoritme dat 'bekende en betrouwbare' bedrijven juist minder gecontroleerd worden.

Menselijke tussenkomst

Levert een aangifte een match op met een risicoprofiel, dan beoordeelt een Douanemedewerker de aangifte op basis van het risicoprofiel. Indien dit nodig is, vraagt de Douane medewerker om meer informatie. De beslissing om een aangifte goed te keuren, of om juist te gaan controleren, wordt door een mens genomen.

Risicobeheer

Een risicoprofiel wordt altijd door een tweede douanemedewerker gecontroleerd (4-ogenprincipe) voor gebruik. En zodra het profiel in gebruik is, wordt voor een profiel elke week gecontroleerd hoeveel aangiften een match opleveren. Als het nodig is, kan het profiel worden aangepast. Periodiek evalueert de Douane per profiel of het nog nodig is. De Douane monitort interne en externe klachten en incidenten, bijvoorbeeld als een profiel onvoldoende specifiek is en daardoor teveel aangiften aanwijst als hoger risico.

Wettelijke basis

Wettelijke basis voor de controles ligt in het Douanewetboek van de Unie (DWU), de algemene Douanewet en de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen. Deze wetten dragen zorg dat zendingen van Vervoer Gevaarlijke Stoffen op een correct en op de juiste manier plaatsvindt. Het gebruik van risicoprofielen baseert zich ook op DWU artikel 46. Dat zegt dat douanecontroles zich hoofdzakelijk moeten baseren op een risicoanalyse door elektronische gegevensverwerkingstechnieken.

Links naar wettelijke basis

• Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen: https://wetten.overheid.nl/BWBR0007606/2024-01-01
• Douanewetboek van de Unie: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=celex:32013R0952

Werking

Gegevens

Het algoritme kan alle gegevens uit de aangifte van goederen gebruiken. Bijvoorbeeld goederensoort, goederencode, gewicht, aantal colli, ontvanger, aangever, verzender, land van verzending, EORI-nummer, vervoermiddel etc.

Links naar gegevensbronnen

Gegevensvereisten douaneaangiften (zie Bijlage B Gedelegeerde Verordening Douanewetboek van de Unie + Bijlage VIa van de Algemene Douaneregeling): https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/douane_voor_bedrijven/naslagwerken_en_overige_informatie/andere_onderwerpen/gegevensvereisten/

Technische werking

Het algoritme bestaat uit beslisregels die zijn opgesteld in samenwerking met inhoudsdeskundigen. Deze beslisregels zorgen voor inschattingen welke aangiften een hoger risico hebben op o.a. veiligheidsrisico’s, stuwage en verpakking en etikettering op het gebied van het vervoeren van gevaarlijke stoffen. Deze beslisregels zijn onder andere gebaseerd op eerdere zendingen die gecontroleerd zijn. Hebben de aangevers een waarschuwing of sanctie gehad, dan is de kans dat ze gecontroleerd worden hoger. Als een eerdere controle conform de regels was, dan wordt de controle in de toekomst lager. 

Leverancier

Intern ontwikkeld