WetWijzer Bedrijven

Logius

WetWijzer Bedrijven is een onderzoeksproject om een chatbot te ontwikkelen, die antwoorden geeft op vragen van bedrijven over wet- en regelgeving. 

Laatst gewijzigd op 13 juni 2025 om 13:24 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Overige algoritmes
• Impacttoetsen: IAMA
• Status: In ontwikkeling

Algemene informatie

Thema

Recht

Begindatum

2024-12

Einddatum

2025-10

Contactgegevens

https://www.logius.nl/contact/formulieren/algemeen-contactformulier

Link naar publiekspagina

https://www.digitaleoverheid.nl/innovatieproject/wetwijzer-bedrijven/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

WetWijzer Bedrijven is een door BZK gefinancierd innovatieproject, dat ondernemers helpt complexe wet- en regelgeving toegankelijker en begrijpelijker te maken met behulp van een innovatief prototype. Het project onderzoekt en experimenteert met nieuwe technologieën. Ondernemers kunnen interactief vragen stellen en antwoorden krijgen over wet- en regelgeving door gebruik te maken van een combinatie van slimme zoektechnologie en generatieve AI. Daarbij is het prototype volledig gebaseerd op Open Source Software (OSS) en Open Language Models (OLM).

Afwegingen

Ondernemers blijken een significante regeldruk te ervaren en hebben moeite om door het complexe landschap van wet- en regelgeving te navigeren. Het gebrek aan een helder overzicht leidt tot onzekerheid en mogelijk tot niet-naleving. Dit kan resulteren in negatieve consequenties voor de ondernemer. WetWijzer Bedrijven heeft als ambitie om deze situatie te verbeteren en biedt ondernemers een oplossing. We willen de vindbaarheid en toegankelijkheid van informatie omtrent weten regelgeving verhogen, waarbij de behoeften en vragen van ondernemers centraal staan. Het prototype kent een specifieke scope en richt zich op twee use cases: de Green Deal - CSRD en horeca Rotterdam.

Menselijke tussenkomst

WetWijzer Bedrijven en de toegepaste taalmodellen nemen geen autonome besluiten en maken geen onderdeel uit van een geautomatiseerd besluitvormingsproces zonder menselijke tussenkomst. Elk gegenereerd antwoord wordt voorzien van een bronvermelding om transparantie en verifieerbaarheid te waarborgen.

Risicobeheer

Het prototype is een implementatie van een zogenaamde RAG-architectuur (Retrieval-Augmented Generation) en bevindt zich in een test- en ontwikkelingsfase. Het gebruik is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Er kunnen geen rechten aan de verstrekte informatie worden ontleend.

Wat het prototype wel doet:

·        Beantwoorden van vragen over het domein van de CSRD-wetgeving en horeca voor Rotterdam op zo toegankelijk mogelijke wijze alleen binnen het kader van de beschikbare, openbare data.

·        Verwijzen naar relevante juridische documenten en bronnen.

Wat het prototype niet doet:

·        Geven van juridisch bindend advies of persoonlijke consultaties.

·        Behandelen van onderwerpen buiten de genoemde domeinen.

·        Vervangen van professioneel juridisch advies.

Wettelijke basis

In de wet- en regelgeving is vastgelegd, dat de overheid de verplichting heeft om wet- en regelgeving te publiceren. 

Toelichting op impacttoetsen

Naast de IAMA toets is ook een advies gevraagd aan de commissie DERK (DATA Ethiek Raad Kamer) van RVO. Het advies is overwegend positief: het prototype voldoet aan de ethische principes. De commissie merkt echter op, dat de focus nu vooral technisch is, waardoor enkele aandachtspunten onderbelicht blijven. 

Impacttoetsen

Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes (IAMA)

Werking

Gegevens

De gebruikte informatiebronnen bestaan uitsluitend uit officiële wetgeving uit de Europese Unie en Nederland. Voor dit prototype is specifiek gebruikgemaakt van informatie uit de Europese Green Deal, de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en lokale regelgeving van de gemeente Rotterdam. Daarnaast zijn aanvullende documenten opgenomen van inhoudelijke specialisten, zoals van de SER.

Technische werking

Het prototype is gebaseerd op een Retrieval-Augmented Generation (RAG)-architectuur en maakt gebruik van verschillende algoritmes. De kern van de aanpak is, dat op basis van de gebruikersvraag relevante informatie wordt opgehaald uit één of meerdere openbare databronnen, zoals wet- en regelgeving. Deze informatie vormt de basis voor een antwoord dat met behulp van door een taalmodel wordt gegenereerd.

Het bestaat uit twee hoofdcomponenten:

·        Zoekfunctionaliteit (retrieval): Een zoekmachine identificeert relevante documenten binnen de beschikbare databronnen. Deze selectie dienen als input voor de beantwoording van de gebruikersvraag.

·        Generatief taalmodel (generation): Een open source taalmodel (Mistral) genereert op basis van de opgehaalde documenten aangestuurd door een systeem prompt, een antwoord in natuurlijke taal. Hierbij worden ook verwijzingen naar de originele bronnen opgenomen, wat de transparantie en controleerbaarheid versterkt.

Deze benadering verhoogt de betrouwbaarheid van de gegenereerde antwoorden en verkleint het risico op zogenaamde ‘hallucinaties’ (foutieve of verzonnen informatie).

Leverancier

Er is geen externe leverancier betrokken bij de ontwikkeling. Het is volledig onder eigen regie ontworpen, ontwikkeld, gerealiseerd en beschikbaar gesteld aan de Open Source community.

Link naar broncode

https://gitlab.com/koop/innovatielab/wetwijzer-bedrijven