Vroeg eropaf

Gemeente Almere

In Almere strijden we tegen armoede. Mensen die in armoede dreigen te raken proberen we zo vroeg mogelijk te helpen, om te voorkomen dat ze ernstige schulden krijgen of uit hun woning gezet worden.

Laatst gewijzigd op 18 november 2025 om 10:35 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Sociale zekerheid

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

[e-mail]

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De gemeente Almere strijdt tegen armoede. Met het algoritme krijgt de gemeente signalen over betaalachterstanden bij woningcorporaties, zorgverzekeraars, energie- en/of waterbedrijven. Er wordt geprobeerd om inwoners die een betalingsachterstand hebben en/of in schuldsituaties dreigen te geraken zo vroeg mogelijk te helpen en daarmee verdere armoedeproblemen te voorkomen. Als de financiële problemen nog klein zijn, kan advies soms al een goede oplossing zijn.

Afwegingen

Op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is vroegsignalering voor gemeenten een wettelijke taak om inwoners met dreigende schulden-/armoedeproblematiek actief te benaderen en hulp aan te bieden. Woningverhuurders, drinkwaterbedrijven, energieleveranciers en/of zorgverzekeraars waarschuwen de gemeente als zij zien dat hun klanten hun rekeningen niet betalen. Ze hebben hiervoor niet eerst toestemming nodig van hun klant. De bedrijven en instanties geven een signaal als hun eigen inspanningen betalingsachterstanden niet oplossen, bijvoorbeeld door persoonlijk contact te zoeken en een betalingsregeling aan te bieden. Deze waarschuwingsmeldingen worden automatisch doorgezet naar de gemeente. Bij wijze van alternatief zouden schuldeisers de waarschuwingsmelding handmatig bij de gemeente kunnen doen, maar dit heeft uiteindelijk dezelfde uitkomst.

De uitwisseling van gegevens gebeurt op een veilige manier: alleen noodzakelijke gegevens worden gedeeld en de gegevens zijn voor niemand anders zichtbaar dan voor de daarvoor aangewezen medewerkers. Een inwoner kan uiteindelijk zelf kiezen om wel of niet gebruik te maken van het gemeentelijke hulpaanbod.

Menselijke tussenkomst

Op basis van een met name de hoogte van de betalingsachterstand maakt het systeem zelfstandig (geautomatiseerd) een keuze, bijvoorbeeld om het signaal te classificeren als 'op te volgen met een email of brief' of 'op te volgen door iemand uit te nodigen voor ene gesprek'. Na dat proces van gegevenskoppeling (de 'matchting') is er een moment van menselijk toezicht en wordt er gecontroleerd of die matching klopt. Vanaf het moment dat de melding is doorgestuurd naar een hulpverlener is het proces niet meer geautomatiseerd. De gemeente kan na een signaal van bijvoorbeeld een verhuurder zelf iemand met schuldproblemen uitnodigen voor een gesprek. Sterker nog: op elk signaal moet enig 'hulpaanbod' volgen. Iemand mag de hulp van de gemeente wel weigeren.

Risicobeheer

Het registratie- en informatiesysteem ‘RIS Matching’ en het regiesysteem 'RIS Vroeg Eropaf' - beide webapplicaties - worden geleverd door XXLLNC. Zij voeren regelmatig beveiligingstesten uit om te controleren of het systeem niet gehackt kan worden. Er wordt voldaan aan de (wettelijke en overige) vereisten met betrekking tot gegevensbescherming (AVG) en informatiebeveiliging.

Wettelijke basis

Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs): sinds 1 januari 2021 is vroegsignalering voor gemeenten een wettelijke taak. 

Werking

Gegevens

Naam, adres, emailadres, eventuele aanwezigheid van inwonende minderjarige kinderen, signalering van een betalingsachterstand van meer dan 30 dagen bij een woningcorporatie, nutsbedrijf of zorgverzekeraars, alsmede hoogte en duur van die betalingsachterstand.

Technische werking

De schuldeiser doet een melding in het registratie- en informatiesysteem RIS Matching. Een keer per maand worden alle nieuwe meldingen door een medewerker van de gemeente gecontroleerd. Vervolgens wordt gecontroleerd of er sprake is van meerdere schuldachterstanden binnen één huishouden. Hierna stopt het geautomatiseerde proces met het algoritme. Daarna neemt de gemeente met gebruikmaking van het regiesysteem RIS Vroeg Eropaf op een bij de hoogte van de betalingsachterstanden passende wijze contact op met de inwoner om hulp aan te bieden.

Leverancier

Xxllnc