OmgevingsAssistent

Gemeente Druten

De tool ondersteunt medewerkers bij het afhandelen van zienswijzen over omgevingsplannen en vergunningen. De tool analyseert ingediende zienswijzen en haalt kernpunten en bezwaren eruit. Ook zoekt de tool automatisch relevante passages in wetteksten, beleidsdocumenten en jurisprudentie en stelt een concept antwoord voor. 

Laatst gewijzigd op 28 oktober 2025 om 14:51 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Overige algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

• Organisatie en bedrijfsvoering
• Recht
• Ruimte en infrastructuur

Begindatum

10-2025

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://www.druten.nl/over-deze-website

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De OmgevingsAssistent helpt gemeenten bij het versnellen en verbeteren van het proces rond zienswijzen en bezwaren. Door het automatisch samenvatten, analyseren en koppelen van relevante informatie wordt de verwerking van zienswijzen efficiënter en consistenter. Dit leidt tot kortere doorlooptijden bij vergunningverlening, betere onderbouwing van besluiten en meer tijd voor menselijke beoordeling en communicatie met inwoners.

Afwegingen

De beoordeling van zienswijzen vraagt juridische precisie. De OmgevingsAssistent ondersteunt dit proces, maar vervangt geen menselijke expertise. De gemeente behoudt volledige regie over de inhoud: medewerkers controleren, corrigeren en accorderen altijd het eindresultaat voordat het wordt verstuurd.

De AI is zo ingericht dat deze uitsluitend werkt met openbare documenten. Persoonsgegevens in zienswijzen worden voorafgaand aan verwerking in de OmgevingsAssistent geanonimiseerd. De data die verwerkt wordt betreft openbare data.

Menselijke tussenkomst

Medewerkers van de gemeente controleren altijd de resultaten van de OmgevingsAssistent, passen deze aan waar nodig en bepalen of en hoe het resultaat wordt gebruikt. De tool ondersteunt, maar beslist niet zelfstandig.

Risicobeheer

De kans op fouten is beperkt, doordat de AI werkt met gecontroleerde bronnen en altijd menselijke goedkeuring vereist is. Medewerkers kunnen de door AI gebruikte bronnen controleren, de AI feedback geven op resultaten en resultaten aanpassen.

Er is vooraf een interne toetsing uitgevoerd op privacy, juridische correctheid en technische beveiliging.

Wettelijke basis

Omgevingswet: bepaalt de procedure voor zienswijzen en participatie.

Europese AI Verordening: stelt eisen aan het verantwoord inzetten van algoritmes gebaseerd op AI technologie.

Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Niet van toepassing. De OmgevingsAssistent verwerkt geen persoonsgegevens uit zienswijzen, enkel de tekstuele inhoud.

Besluit Digitale Toegankelijkheid: de OmgevingsAssistent gebruikt begrijpelijke en toegankelijke taal in de uitkomsten.

Links naar wettelijke basis

• Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG): https://eur-lex.europa.eu/NL/legal-content/summary/general-data-protection-regulation-gdpr.html
• AI Act / Europese AI Verordening: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32024R1689#:~:text=Verordening%20%28EU%29%202024%2F1689%20van%20het%20Europees%20Parlement%20en,%28verordening%20artifici%C3%ABle%20intelligentie%29%20%28Voor%20de%20EER%20relevante%20tekst%29
• Omgevingswet: https://wetten.overheid.nl/BWBR0037885/2025-07-01/0

Toelichting op impacttoetsen

Er is geen gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA) verplicht, aangezien de OmgevingsAssistent geen persoonsgegevens verwerkt. Wel is een interne risicoanalyse uitgevoerd gericht op de kwaliteit en juridische correctheid van de AI-output.

Werking

Gegevens

De OmgevingsAssistent gebruikt alleen openbare tekstuele informatie uit ingediende zienswijzen (documenten die al openbaar deel uitmaken van de procedure), gemeentelijke beleidsstukken zoals omgevingsplannen en jurisprudentie uit openbare bronnen (zoals Raad van State).

Technische werking

De OmgevingsAssistent werkt op basis van kunstmatige intelligentie (AI) en taalmodellen via Microsoft Azure OpenAI Service.

De tool werkt als volgt:

1. Een zienswijze wordt als document geüpload. De AI analyseert de tekst en haalt kernpunten en bezwaren eruit.

2. De AI zoekt automatisch relevante passages in gemeentelijke beleidsdocumenten, jurisprudentie en wetteksten.

3. De tool genereert een concept antwoord met bronverwijzingen, zoveel mogelijk in een standaard format.

4. Een medewerker controleert, bewerkt en accordeert de tekst.

De data blijft binnen Europese servers (Azure EU). Er worden geen persoonsgegevens of IP-adressen opgeslagen.

Leverancier

MSTR