Weging opgave wereldinkomen, niet in Nederland belastbaar inkomen (NINBI)

Op deze pagina vindt u informatie over het algoritme ‘Weging opgave wereldinkomen NINBI’. Dit algoritme beoordeelt of een opgave wereldinkomen mogelijk onjuist of onvolledig is.

Laatst gewijzigd op 3 juni 2025 om 11:48 | Publicatiestandaard 1.0
Publicatiecategorie
Impactvolle algoritmes
Impacttoetsen
Veld niet ingevuld.
Status
In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

algoritmeregister@belastingdienst.nl

Link naar publiekspagina

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Link naar bronregistratie

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De Belastingdienst ontvangt jaarlijks opgaven wereldinkomen van burgers die daartoe zijn uitgenodigd op verzoek van Toeslagen of het CAK, omdat het wereldinkomen relevant is voor de toepassing van verdragen of andere regelingen.

Om deze opgaven snel en zorgvuldig te kunnen beoordelen, gebruikt de Belastingdienst een algoritme. De weging vindt plaats op basis van vooraf opgestelde selectieregels en beschikbare contra-informatie.

Het algoritme detecteert of een opgave mogelijk onjuist of onvolledig is. Daarbij kan het gaan om situaties die zowel in het nadeel als in het voordeel van de burger zijn.

Het doel van het algoritme is om risicovolle opgaven te selecteren voor handmatige behandeling. Hierdoor wordt een juiste toepassing van rechten en plichten gewaarborgd.

Afwegingen

Het proces van het beoordelen van opgaven wereldinkomen (NINBI) is belangrijk voor een juiste toepassing van verdragen en fiscale regelingen. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger.

Het algoritme draagt bij aan het systematisch en nauwkeurig controleren van opgaven wereldinkomen. Door het inzetten van een algoritme kunnen deze opgaven sneller worden beoordeeld. De burger kan hierdoor sneller duidelijkheid krijgen.

Het algoritme bepaalt de beoordeling op basis van de relevante gegevens. Het alternatief is dat een medewerker bij alle opgaven handmatig de gegevens zou moeten verzamelen en beoordelen. Dit zou het proces foutgevoeliger maken en minder efficiënt.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is sprake van menselijke tussenkomst, maar er worden ook beslissingen genomen door het algoritme. Het algoritme detecteert en selecteert mogelijke onvolledige of onjuiste opgaven wereldinkomen. Als er een risicosignaal wordt afgegeven, volgt handmatige beoordeling door een medewerker van de Belastingdienst. De uiteindelijke beslissing over aanpassing of vervolgactie ligt altijd bij een medewerker.

Risicobeheer

De Belastingdienst neemt verschillende maatregelen om de risico's van het gebruik van het algoritme te beheersen.

  • 1.   Transparantie

De Belastingdienst publiceert informatie over het algoritme in het algoritmeregister van de Belastingdienst en van de Rijksoverheid.

Daarmee hebben burgers inzicht in het gebruik en de werking van het algoritme.

  • 2.   Geautomatiseerde besluitvorming

In de beschrijving van een algoritme wordt dit uitgelegd en wordt ook het aspect van menselijke tussenkomst nader toegelicht.

  • 3.   Privacybescherming en rechtmatigheid

De Belastingdienst zorgt ervoor dat het gebruik van de gegevens wordt getoetst aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

In de beschrijving van het algoritme wordt ook de link gelegd met de toepasselijke wet- en regelgeving.

  • 4.   Verantwoordelijkheid

Aan de hand van het beleidskader Algoritmeregister Belastingdienst zijn de verantwoordelijkheden en taken bij het gebruik van algoritmen duidelijk beschreven en geborgd.

  • 5.   Monitoring en evaluatie

De werking van de algoritmen worden periodiek getoetst. Op basis daarvan kunnen selectieregels worden aangepast.

Wettelijke basis

  1. Algemene wet inzake rijksbelastingen: 
  2. Algemene wet bestuursrecht: 
  3. Algemene verordening gegevensbescherming: 
  4. Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: 
  5. Wet op de Loonbelasting 1964:
  6. Wet Inkomstenbelasting 2001:
  7. Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:
  8. Archiefwet 1995: 

Links naar wettelijke basis

  • Algemene wet inzake rijksbelastingen: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0002320/
  • Algemene wet bestuursrecht: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/
  • Algemene verordening gegevensbescherming: : https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R0679
  • Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
  • Wet op de Loonbelasting 1964:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002471/
  • Wet Inkomstenbelasting 2001:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0011353/
  • Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022428/
  • Archiefwet 1995: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0007376/

Toelichting op impacttoetsen

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de AVG.

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden. 

Werking

Gegevens

  1. Identificerende gegevens (nationaal)-identificatienummer/BSN
  2. Aangiftegegevens wereldinkomen
  3. Inkomsten van derden
  4. Loon, pensioen en uitkeringsgegevens

Links naar gegevensbronnen

  • Identificerende gegevens (nationaal)-identificatienummer/BSN: Basisregistratie Personen (BRP)
  • Aangiftegegevens wereldinkomen: Belastingdienst
  • Inkomsten van derden: Opdrachtgevers
  • Loon, pensioen en uitkeringsgegevens: Werkgevers en uitkeringsinstanties

Technische werking

Het algoritme bestaat uit selectieregels die inhoudsdeskundigen hebben opgesteld op basis van wet- en regelgeving en expertise.

Het algoritme beoordeelt of een opgave wereldinkomen mogelijk onjuist of onvolledig is. Op basis van deze beoordeling wordt bepaald of de opgave geselecteerd wordt voor handmatige behandeling door een medewerker.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het algoritme zichzelf niet ontwikkelt tijdens het gebruik ervan.