Geldteruggaafbrieven (GTB)

De Belastingdienst wil burgers op een toegankelijke manier helpen om belasting terug te vragen wanneer daar mogelijk recht op is. Het algoritme Geldteruggaafbrieven (GTB) selecteert automatisch welke burgers hiervoor in aanmerking komen. Zij ontvangen daarover een bericht.

Laatst gewijzigd op 1 mei 2025 om 16:46 | Publicatiestandaard 1.0
Publicatiecategorie
Impactvolle algoritmes
Impacttoetsen
Veld niet ingevuld.
Status
In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

algoritmeregister@belastingdienst.nl

Link naar publiekspagina

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Link naar bronregistratie

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De Belastingdienst wil burgers op een toegankelijke manier helpen om belasting terug te vragen wanneer daar mogelijk recht op is.

Op basis van beschikbare gegevens wordt jaarlijks beoordeeld welke burgers vermoedelijk recht hebben op teruggave van eerder ingehouden loonheffing. Deze burgers worden geattendeerd op de mogelijkheid om aangifte te doen. Dit gebeurt met een brief. Er is hierbij géén sprake van een wettelijke verplichting: de brief is bedoeld als service richting de burger.


Het algoritme selecteert automatisch welke burgers in aanmerking komen voor dit bericht. De beoordeling gebeurt aan de hand van vooraf opgestelde selectieregels en gegevens uit verschillende administraties. De verzending van de brieven is volledig geautomatiseerd.

Dit bericht maakt onderdeel uit van het bredere proces waarin de Belastingdienst jaarlijks beoordeelt wie moet of kan worden benaderd rondom de aangifte inkomstenbelasting.

Afwegingen

Het proces Geldteruggaafbrieven (GTB) is belangrijk voor het tijdig en proactief informeren van burgers over een mogelijke teruggave van belasting. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger.

Het algoritme draagt bij aan het systematisch en nauwkeurig controleren van belastinggegevens. Door het inzetten van een algoritme kunnen deze beoordelingen sneller worden verwerkt. De burger kan hierdoor sneller duidelijkheid krijgen.

Het algoritme bepaalt de beoordeling op basis van de relevante gegevens.

Het alternatief is dat een medewerker bij alle gevallen handmatig de gegevens moet verzamelen en beoordelen. Dit zou het proces foutgevoeliger maken en minder efficiënt.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is er geen sprake van menselijke tussenkomst. Het algoritme neemt de beslissingen. Het doel van het algoritme is het selecteren van burgers die geattendeerd worden op een mogelijke teruggave, en het automatisch versturen van de GTB.

Risicobeheer

Een risico bij dit algoritme is dat burgers een brief ontvangen terwijl er uiteindelijk geen teruggave blijkt te zijn. Dit kan leiden tot verwarring of het doen van een onnodige aangifte.

Dit risico wordt gemitigeerd door zorgvuldig opgestelde selectiecriteria, regelmatige evaluatie van de werking van het algoritme en duidelijke communicatie in de brief over het vrijblijvende karakter van de attendering.

Wettelijke basis

  1. Algemene wet inzake rijksbelastingen: 
  2. Algemene wet bestuursrecht: 
  3. Algemene verordening gegevensbescherming: 
  4. Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: 
  5. Wet op de Loonbelasting 1964:
  6. Wet Inkomstenbelasting 2001:
  7. Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:
  8. Archiefwet 1995: 

Links naar wettelijke basis

  • Algemene wet inzake rijksbelastingen:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002320/
  • Algemene wet bestuursrecht: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/
  • Algemene verordening gegevensbescherming: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
  • Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
  • Wet op de Loonbelasting 1964:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002471/
  • Wet Inkomstenbelasting 2001:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0011353/
  • Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022428/
  • Archiefwet 1995: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0007376/

Toelichting op impacttoetsen

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de AVG.

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

Werking

Gegevens

  • Persoonsgegevens belastingplichtige
  • Inkomensgegevens
  • Gegevens uit voorgaande aangiften inkomensheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens)
  • Loongegevens

Links naar gegevensbronnen

  • Persoonsgegevens belastingplichtige: Basisregistratie Personen (BRP)
  • Inkomensgegevens: Belastingdienst
  • Gegevens uit voorgaande aangiften inkomensheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens): Belastingdienst
  • Loongegevens: Werkgevers

Technische werking

Het algoritme bestaat uit selectieregels die zijn opgesteld door inhoudsdeskundigen op basis van wet- en regelgeving en praktijkervaring.


Het algoritme bepaalt op basis van beschikbare gegevens welke belastingplichtigen mogelijk recht hebben op een geldteruggave. Deze burgers ontvangen dan automatisch een brief waarin zij worden gewezen op de mogelijkheid om aangifte te doen.


De uitkomst van het algoritme is:

  • De burger ontvangt een brief over mogelijke teruggave;
  •  De burger ontvangt geen brief.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het zichzelf niet ontwikkelt tijdens het gebruik.

Leverancier

Het algoritme is door medewerkers van de Belastingdienst ontwikkeld en wordt ook intern onderhouden. 

Soortgelijke algoritmebeschrijvingen

  • Dit algoritme helpt medewerkers van de Belastingdienst bij het beoordelen van verzoeken tot uitstel van betaling.   

    Laatst gewijzigd op 25 juni 2024 om 18:32 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Wanneer een burger geautomatiseerde kwijtschelding aanvraagt, wordt aan de hand van beslisregels gecontroleerd of de burger in aanmerking komt.

    Laatst gewijzigd op 23 april 2024 om 8:58 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Jaarlijks ontvangt de Belastingdienst meer dan 10 miljoen aangiften inkomstenbelasting, die binnen drie jaar definitief moeten worden vastgesteld. Daarom gebruikt de Belastingdienst een algoritme om aangiften met daarin mogelijke vergissingen te ontdekken.

    Laatst gewijzigd op 1 mei 2025 om 16:57 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Het algoritme bepaalt, op basis van ingelezen gegevens en door de aanvrager gegeven antwoorden, of de aanvrager in aanmerking komt voor een van de aan te vragen uitkeringen.

    Laatst gewijzigd op 24 juni 2024 om 7:02 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Eerste Hulp bij Geldzaken is het zo vroeg mogelijk signaleren van betalingsachterstanden om schulden te voorkomen. De gemeente ontvangt meldingen van zorgverzekeraars, energiebedrijven, verhuurders en drinkwaterbedrijven. De gemeente kan na melding helpen met geldzaken. Deze meldingen kunnen worden gedaan dankzij de wet Schuldhulpverlening. 

    Laatst gewijzigd op 15 december 2023 om 12:08 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    DPIA
    Status
    In gebruik