DNAxs

Nederlands Forensisch Instituut

De software bevat een aantal algoritmen waarmee DNA profielen beoordeeld kunnen worden en vergelijken binnen de strafzaak en met de DNA databank voor strafzaken. Dit zijn DNA profielen opgemaakt van personen en DNA profielen opgesteld uit biologisch materiaal veiliggesteld op een plaats delict.

Laatst gewijzigd op 5 december 2025 om 6:43 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Hoog-risico AI-systeem
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Openbare orde en veiligheid

Begindatum

112019

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://forensicinstitute.nl/products-and-services/forensic-products/dnaxs

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Forensisch DNA onderzoek wordt gebruikt in strafzaken om daar waar biologisch materiaal is DNA profielen op te stellen en die te vergelijken met de DNA profielen van personen. De algoritmen worden ingezet als hulpmiddel bij de beoordeling van DNA profielen en voor het daadwerkelijk vergelijken van deze DNA profielen met die van andere profielen in de strafzaak en in de Nederlandse Databank voor Strafzaken. Burgers en bedrijven kunnen hiermee in aanraking komen wanneer in het kader van een onderzoek biologisch materiaal wordt veiliggesteld of wanneer van betrokkenen bij de zaak gevraagd wordt om celmateriaal af te staan om hiermee een DNA profiel op te stellen en te vergelijken. Ook in geval van vermiste personen, gezinshereniging voor statushouders of in het geval een grootschalig DNA verwantschapsonderzoek in een strafzaak, kan gevraagd worden om celmateriaal af te staan.

Afwegingen

Met dit algoritme kunnen vergelijkingen gemaakt worden, en zuiverder geduid worden, waardoor de resultaten van het DNA onderzoek gebruikt kunnen worden voor de opsporing, vervolging en rechtspraak. Wetenschappelijke onderbouwde en kwalitatief gevalideerde DNA-methoden kunnen een stevige bewijskracht opleveren en daarmee ondersteunen in de bewijswaarde van strafbare feiten.

Menselijke tussenkomst

Een deskundige beoordeeld de DNA resultaten, en bepaalt de validiteit ervan en rapporteert hierover in een DNA deskundigerapport.

Risicobeheer

Het NFI is een risicogestuurde kwaliteitsorganisatie. Risico's worden preventief ingeschat waarna doeltreffende maatregelen getroffen worden die gemonitord worden. Dit wordt gedaan in een continue cirkel van plannen, uitvoeren, controle en het nemen van maatregelen.

Wettelijke basis

Een opdracht tot het doen van DNA onderzoek op referentiemateriaal van personen of biologisch materiaal veiliggesteld op een plaats delict wordt verstrekt door een OvJ aan het NFI.

Links naar wettelijke basis

Besluit DNA onderzoek in strafzaken: https://wetten.overheid.nl/BWBR0012791/2024-07-01

Impacttoetsen

Data Protection Impact Assessment (DPIA): Er is een DPIA uitgevoerd over het overall process van het doen van DNA profilering.

Werking

Gegevens

De algoritmen zijn getest en gevalideerd met hiertoe geschikte test- en validatiedata. Dit zijn veelal DNA profielen gemaakt in een research omgeving met een bekende en getoetste uitkomst.

Technische werking

Met het vergelijken van DNA profielen van sporen met een database, kan waardevolle informatie voor onderzoeken verkregen worden. Het spoor kan zo een link maken met een persoon of andere zaken. Met DNAxs worden profielen op twee manieren vergeleken. Eerst semi-kwantitatief met fragmentlengte of de volgorde in een stukje DNA. Dan kwantitatief door piekhoogte. Bewijskracht van een match berekenen we met een waarschijnlijkheidsverhouding, ook wel likelihood ratio genoemd.

Meer weten? Bekijk de wetenschappelijke artikelen hieronder:Slooten, K. (2020, May). A top-down approach to DNA mixtures.

• Forensic Science International: Genetics Volume 46 102250.
• Slagter et al. The DNAxs software suite: A three-year retrospective study on the development, architecture, testing and implementation in forensic casework. Forensic Sci. Int. Reports (2021).
• Benschop et al. DNAxs/DNAStatistX: Development and validation of a software suite for the data management and probabilistic interpretation of DNA profiles. Forensic Sci. Int. Genet. 42 (2019) 81-89.
• Benschop et al. Multi-laboratory validation of DNAxs including the statistical library DNAStatistX. Forensic Sci. Int. Genet. 49 (2020) 102390.
• C.C.G. Benschop et.al (2019) ‘Automated estimation of the number of contributors in autosomal short tandem repeat profiles using a machine learning approach’. Forensic Science International: Genetics, Volume 43, 102150.
• J. Hoogenboom et al (2023) Forensic Science International: Genetics, Volume 65, 102884.