Ondersteuning en Automatische Inkomstenverrekening Bijstand (OIB-AIV)

Gemeente Rotterdam

Als iemand een bijstandsuitkering krijgt, moeten andere inkomsten worden verrekend met de uitkering. Het proces OIB-AIV ondersteunt bij deze verrekening.

Laatst gewijzigd op 21 oktober 2025 om 11:44 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

• Sociale zekerheid
• Werk

Begindatum

09-2025

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar bronregistratie

https://algoritmeregister.rotterdam.nl/p/Onzealgoritmes/53761720552170893

Verantwoord gebruik

Doel en impact

DOEL: Het doel van het proces OIB-AIV is een meer eenvoudige en betere verwerking van de inkomsten van inwoners met een (aanvullende) bijstandsuitkering. Ook hoeven Rotterdammers geen bewijsstukken van inkomsten meer aan te leveren. Daarnaast zullen verrekeningen sneller zijn uitgevoerd, wat voor meer duidelijkheid zorgt.

IMPACT: Een snellere verwerking zorgt uiteindelijk voor efficiëntie. Hierdoor hebben inkomensconsulenten meer tijd om stil te staan bij individuele gevallen met meer ingewikkelde omstandigheden.

Afwegingen

De routinematige werkzaamheden worden geautomatiseerd. Niet elke stap kan worden geautomatiseerd. Ook als de gegevens niet volledig zijn dan zal de verrekening naar een inkomensconsulent gaan. Op deze manier wordt er efficiënter gewerkt en blijft de controle op de uitvoer bestaan.

Menselijke tussenkomst

De menselijke tussenkomst bestaat uit drie lagen. Ten eerste het ontwerpen, bijstellen en evalueren van de vooraf gedefinieerde regels. Ten tweede kunnen medewerkers in het proces zelf casussen uitzonderen om altijd handmatig te verwerken. Ten derde wordt aan het eind van het proces gekeken welke inkomsten automatisch worden verrekend en of hier bijzonderheden in zijn.

Risicobeheer

Risicobeheer wordt aangevuld na uitvoering IAMA.

Wettelijke basis

Participatiewet

Links naar wettelijke basis

Participatiewet: https://wetten.overheid.nl/BWBR0015703/2025-07-01

Toelichting op impacttoetsen

DPIA: Er is een DPIA voor het proces, maar nog niet voor de automatische verwerking. Die bijlage moet nog worden geschreven.

IAMA: In 2025 zal de eerste uitrolfase zijn van OIB-AIV binnen Rotterdam. Tijdens deze uitrolfase zal de IAMA worden uitgevoerd, hierbij kunnen de eerste ervaringen van OIB-AIV worden meegenomen en de werking goed worden geëvalueerd.

Impacttoetsen

Data Protection Impact Asssesment (DPIA)

Werking

Gegevens

Inkomens bijstandsgerechtigden

Links naar gegevensbronnen

Inlichtingenbureau

Technische werking

De Gemeente Rotterdam moet nagaan of er nieuwe inkomsten zijn wanneer iemand een bijstandsuitkering krijgt. Deze inkomsten moeten worden verrekend met de bijstandsuitkering. In de uitvoer van deze taak maakt de gemeente gebruik van de processen OIB-AIV en dat werkt op de volgende manier:

Vanuit Bureau Informatiediensten Nederland (BIDN) krijgt de Gemeente Rotterdam gegevens aangeleverd over het inkomen van bijstandsgerechtigden. Dit proces heet Signaal Ondersteuning Inkomstenverrekening (OIB). Voor informatie over OIB, zie: Eerlijkere verrekening van inkomsten in de bijstand met OIB

De Gemeente Rotterdam gebruikt OIB als volgt: de inkomstengegevens van de bijstandsgerechtigde worden ingelezen in het uitkeringssysteem van de gemeente. Daar worden de aangeleverde gegevens gekoppeld aan de bestaande gegevens in het systeem. Vervolgens worden de inkomsten verrekend met de bijstandsuitkering. Dit proces heet Automatische Inkomsten Verrekening (AIV).

De verrekening van inkomsten verloopt grotendeels automatisch. Op basis van vooraf vastgestelde regels. Niet elke situatie kan echter volledig automatisch worden afgehandeld. Er kan een menselijke beoordeling nodig zijn, bijvoorbeeld bij grote bedragen, of wanneer de inkomensgegevens in OIB en het uitkeringssysteem niet overeenkomen. Het kan ook zijn dat er sprake is van een nieuwe inkomen. In zulke gevallen vindt een een handmatige verrekening plaatst door een medewerker.

Leverancier

WiGo4IT