Aanmeldbeleid basisscholen

Gemeente Utrecht

We willen graag dat kinderen de juiste vorm van basisonderwijs krijgen in Utrecht. Daarom is het van belang om te borgen dat het aanmelden van kinderen op basisscholen op gewogen en eerlijke wijze gebeurt, voor alle kinderen. Dit doen we door de toepassing van een algoritme waarbij de gemeente een regisserende rol vervult.

Laatst gewijzigd op 12 juli 2024 om 10:04 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: DPIA, ...
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Onderwijs en wetenschap

Begindatum

-

Contactgegevens

[e-mail]

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Op gewogen en eerlijke wijze de juiste vorm van basisonderwijs bieden aan kinderen

Afwegingen

Resultaten Uthiek Assessment: met het aanmeldbeleid voor kinderen op basisscholen vergroten we kans op goed onderwijs voor alle kinderen in Utrecht. Dit draagt op meerdere manieren bij aan de waarde Rechtvaardigheid. Jonge kinderen zijn een relatief kwetsbare doelgroep. In de oude situatie, zonder dit aanmeldbeleid, is het risico dat:

- kinderen geweigerd worden bij de school van voorkeur, mogelijk op basis van ongegronde redenen

- niet uitgesloten kan worden dat kinderen geweigerd worden bij een basisschool op basis van discriminatie en/of etnische profilering

- kinderen met een taalachterstand geen garantie hebben dat er een passende basisschool is die voldoet aan hun leerbehoefte

- er sprake kan zijn van onterecht overvolle wachtlijsten bij basisscholen, omdat ouders hun kinderen op meerdere scholen tegelijk vroegtijdig inschrijven

Met dit aanmeldbeleid voor kinderen op basisscholen voorkomen we deze negatieve neveneffecten en borgen we op gewogen en eerlijke wijze goed kwalitatief basisonderwijs voor iedereen in Utrecht. De waarde Autonomie wordt beïnvloed voor ouders, die voorheen hun kind op alle basisscholen konden inschrijven. Met dit aanmeldbeleid is er in eerste instantie minder keuzevrijheid voor ouders, maar bepaalt een gesprek tussen de ouders en de voorkeursschool of het kind wel of niet naar de betreffende school gaat. De waarde Machtsverhoudingen is van belang in de relatie tussen gemeente, scholen en ouders. De gemeente vervult met dit aanmeldbeleid een actieve en regisserende rol mbt het basisonderwijs in Utrecht.

Menselijke tussenkomst

Het algoritme (met directe impact op Utrechtse bewoners en diens leefomgeving) dient slechts als een informatiebron voor een medewerker, die op basis daarvan en de bijbehorende context van de situatie de juiste vervolgstap neemt. Dit uitgangspunt is opgenomen in ons Utrechtse kader Interne richtlijnen toepassing Algoritmen.

Risicobeheer

De Utrechtse data scientists, Informatie- en Procesadviseurs (IPA) en Decentrale Information Security Officers (DISO) binnen de gemeente Utrecht hebben, naast de direct betrokken medewerkers, een controlerende en monitorende rol bij de toepassing van het algoritme. Daarmee willen we voorkomen dat de volgende risico’s optreden:

- datalek door het openbaar beschikbaar stellen van persoonsgegevens van Utrechtse bewoners

- algoritme neemt geheel zelfstandig een besluit, zonder tussenkomst van een medewerker en zonder de duiding van de betreffende context van de situatie

- ‘function creep’ mbt data bij de toepassing van het algoritme, waardoor het algoritme een vertekend beeld geeft over wat er aan de hand is. Dit kan ontstaan doordat dezelfde soort data wordt gebruikt bij de toepassing van het algoritme, en dat gebruikt het algoritme als bevestiging voor datgene wat er als informatie uitkomt

Impacttoetsen

• Utrechts Uthiek Assessment
• Data Protection Impact Assessment (DPIA)

Werking

Gegevens

- overzicht basisscholen in Utrecht

- gegevens van ingevulde vragenlijst (door ouders) mbt onderwijsbehoeften van het kind

- gegevens van kinderen zoals geboortedatum, adres en gezinssamenstelling