OxRec (Oxford Risk of Recidivism Tool)

Reclassering Nederland

De OxRec is een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst en hulpmiddel om de kans op recidive in te schatten. De reclassering gebruikt het instrument als onderdeel van het brede onderzoek dat zij uitvoert naar de persoonlijke omstandigheden van een verdachte of veroordeelde voor justitiële instanties. Het helpt om op gestructureerde wijze tot een onderbouwde recidiverisicoinschatting te komen.

Laatst gewijzigd op 15 december 2025 om 10:55 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Recht

Begindatum

2018-04

Contactgegevens

[e-mail]

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Een van de taken van de reclassering, is het uitbrengen van een advies. In dit advies beschrijft de reclasseringswerker welke factoren samenhangen met het delinquente gedrag en schat onder andere het risico op recidive in. In het advies staat of interventies volgens de reclassering nodig zijn om het recidiverisico te beïnvloeden, te beheersen, en bij te dragen aan het resocialiseren van de cliënt en/of bescherming van de maatschappij/het slachtoffer. Zo kan een (deels) voorwaardelijke straf worden geadviseerd met de bijzondere voorwaarde van een behandeling door een zorgverlener, het volgen van een gedragsinterventie en/of een alcoholverbod. De reclassering moet toezicht houden op de naleving van deze voorwaarden. De voorgestelde interventies sluiten aan bij het door de reclassering vastgestelde recidiverisico en de belangen van het slachtoffer, de verdachte of dader en de maatschappij.

Om het risico op recidive in te schatten, onderzoekt de reclassering welke risicofactoren en beschermende factoren er aanwezig zijn. Uit wetenschappelijke literatuur blijkt dat deze risico- en beschermende factoren een versterkend of juist verkleinend effect hebben op risicovol (delict)gedrag. De reclassering doet hiervoor uitgebreid onderzoek naar de cliënt en diens omgeving. Dit doet zij door bijvoorbeeld met de cliënt te praten, referenten te raadplegen en uit justitiële gegevens informatie op te halen. De reclassering werkt binnen een digitale werkomgeving met meerdere onderdelen en vragenlijsten waarmee de oordeelsvorming van de reclasseringswerker gestructureerd wordt (een gestructureerd professioneel oordeel). Deze omgeving begeleidt de reclasseringswerker in het proces dat leidt tot een risico-inschatting en ondersteunt bij de onderbouwing van adviezen aan de partners in de strafrechtketen. Binnen deze omgeving vult de reclassering als onderdeel ook de vragen van de OxRec in. Doel hiervan is om op gestructureerde wijze te komen tot een onderbouwd oordeel in bijvoorbeeld het advies. Dit schrijft de reclassering op in een rapport waarin de uitkomsten van het advies en eventueel gebruikte instrumenten, waaronder die van de OxRec, uitgelegd worden. Dit adviesrapport krijgen de cliënt, officier van justitie en rechter.

De reclasseringsorganisaties in Nederland maken allemaal gebruik van de OxRec. Het gaat daarbij om de instellingen van Stichting Verslavingsreclassering GGZ, Reclassering Nederland en Stichting Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering.

Afwegingen

Uit onderzoek blijkt dat een oordeel op basis van de uitkomsten van een wetenschappelijk instrument samen met de inschatting van de professional beter is dan een oordeel enkel gebaseerd op de ervaring van de professional. Het rekenmodel achter de recidivecijfers is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar invloedsfactoren op recidive. De uitkomst van de OxRec is niet leidend voor de uiteindelijke risicobeoordeling en het advies dat door de reclassering gegeven wordt, het is uiteindelijk de reclasseringswerker die in het individuele geval tot een oordeel komt. Het model ondersteunt het professioneel oordeel en vervangt het niet. De uitkomst van het gestructureerd professioneel oordeel, waarbij een veelheid aan factoren, waaronder de inschatting van de OxRec, wordt meegewogen, leidt tot het uiteindelijke advies.

Menselijke tussenkomst

Bij het gebruik van de OxRec is er altijd sprake van betekenisvolle menselijke tussenkomst. Het model is ontwikkeld om gebruikt te worden naast het professionele oordeel, als ondersteunend middel voor gestructureerde besluitvorming, niet ter vervanging van het professionele oordeel. Nadat een professional het brede onderzoek uitgevoerd heeft wordt de OxRec ingevuld. De inschatting op recidive die hieruit naar voren komt vergelijkt de professional met het eigen oordeel. De professional maakt altijd de uiteindelijke keuze voor de individuele risico-inschatting en het meest passende advies voor de cliënt. Hierbij wordt ook overleg met collega's gevoerd (zoals het vier-ogenprincipe, maar denk ook aan casuïstiek). De keuze wordt onderbouwd waarbij de verschillende overwegingen besproken en beschreven worden (waaronder het gebruikte risicotaxatiemodel èn alle andere relevante informatie die in het onderzoek naar voren gekomen is).

Risicobeheer

De OxRec wordt alleen gebruikt door reclasseringswerkers. Zij zijn getraind om te werken met een gestructureerd professioneel oordeel (met als onderdeel de OxRec) en wegen daardoor alle informatie mee, voordat ze zelf tot een eindoordeel komen, dus niet alleen het gebruikte risicotaxatie-instrument zoals de OxRec. De reclassering heeft laten onderzoeken of deze werkwijze uitgevoerd wordt zoals bedoeld. Hieruit komt naar voren dat dat zo is.

In training voor reclasseringswerkers komt aan bod dat een risicotaxatie een inschatting is waarbij men kenmerken van een individu afzet tegen een groepsgemiddelde van een groep personen met vergelijkbare kenmerken. Het recidiverisico inschatten als laag betekent niet dat iemand zeker niet zal recidiveren en het inschatten van het risico als hoog betekent niet dat recidive bij een individu met zekerheid vast te stellen is. Dit is de reden dat de reclassering op gestructureerde wijze tot een gewogen en onderbouwd advies komt. Hierin wordt uitleg gegeven waaronder hoe het uiteindelijke oordeel afwijkt of overeenkomt met uitkomsten van het gebruikte instrument (zoals de OxRec).

De OxRec is ontwikkeld in Noord-Europa (Zweden) op een zeer grote en zuivere dataset, waarna deze in verschillende landen extern gevalideerd is. Zo ook in Nederland op Nederlandse data, voordat deze in gebruik genomen is door de reclassering. Deze validatie wordt momenteel herhaald.

De resultaten van de OxRec worden getoond in de bijlage van het adviesrapport dat naar de cliënt (de verdachte of veroordeelde), de officier van justitie en rechter gaat. Op deze manier is het voor iedereen duidelijk en transparant met welke instrumenten de reclassering heeft gewerkt en waarop het advies van de reclassering is gebaseerd. Om te voorkomen dat andere mensen de resultaten van de OxRec verkeerd interpreteren, staat in het rapport de beschrijving van de totstandkoming van het advies, een duidelijke onderbouwing van het advies en ook hoe de uitkomst van instrumenten zoals de OxRec daarin is meegewogen.

Wettelijke basis

De grondslag voor het gebruik van risicotaxatieinstrumenten door de reclassering ligt in hun wettelijke taken. De wettelijke taken advies en toezicht zijn hiervoor relevant en liggen vast in verschillende artikelen in onder andere het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering. Hieronder wordt per taak een opsomming van de relevante wetsartikelen gegeven. Onder verwijzing wettelijke basis staat een link opgenomen naar de belangrijkste artikelen.

Advies:

De grondslag voor de verwerking van de persoonsgegevens van cliënten (verdachten en veroordeelden) ten behoeve van de adviestaak is gelegen in een wettelijke verplichting (artikel 6 lid 1 sub c AVG) en/of de vervulling van een publiekrechtelijke taak (artikel 6 lid 1 sub e AVG) in samenhang met onder andere de volgende artikelen

Reclasseringsregeling 1995: artikelen 8 lid 1 sub a, 9 en 10;

Wetboek van Strafvordering: artikelen 63 lid 6, 147, 177 lid 2, 310, 6:2:12 lid 2, 6:6:23a lid 3, 6:6:23c lid 3;

Wetboek van Strafrecht: artikelen 38m lid 4, 38z lid 2; 

Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen: artikel 19 lid 1;

Penitentiaire Beginselenwet: artikel 18a

Penitentiaire Maatregel, artikel 7 lid 2

Toezicht:

De grondslag voor de verwerking van de persoonsgegevens van cliënten (verdachten en veroordeelden) voor het houden van toezicht en begeleiding door de reclassering is gelegen in een wettelijke verplichting (artikel 6 lid 1 sub c AVG) en/of de vervulling van een publiekrechtelijke taak (artikel 6 lid 1 sub e AVG) in samenhang met

Reclasseringsregeling 1995: artikelen 8 lid 1 sub b, 11 en 12;

Wetboek van Strafrecht: artikelen 14c lid 3 onder b jo lid 6, 38 lid 2, 77z lid 3 sub b, 77aa lid 3;

Wetboek van Strafvordering: artikelen 80, 167 lid 2, 6:2:11 lid 2 sub b, 6:3:12 lid 3, 6:3:14, 6:6:10, 6:6:19 en 6:6:23b Wetboek van Strafvordering;

Gratiewet: artikel 15 lid 1;

Penitentiaire Beginselenwet: artikelen 4 en 43 lid 4;

Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden: artikel 51 lid 2;

Reglement verpleging ter beschikking gestelden: artikelen 59 tot en met 61, 68 tot en met 70;

Besluit forensische zorg: artikel 2.7;

Besluit tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen: artikelen 3:1 tot en met 3:5.

Hieronder staat een verwijzing opgenomen naar een aantal van de belangrijkste wetsartikelen:

Links naar wettelijke basis

• Reclasseringsregeling 1995: https://wetten.overheid.nl/BWBR0007120/2019-06-26#Hoofdstuk3
• Art. 147 WvSv: https://wetten.overheid.nl/BWBR0001903/2025-07-01#BoekTweede
• Artikel 6:2:12 WvSv: https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0001903&boek=6&hoofdstuk=2&titeldeel=Tweede&artikel=6:2:12&z=2025-07-01&g=2025-07-01
• Artikel 14c WvSr: https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0001854&boek=Eerste&titeldeel=II&artikel=14c&z=2025-07-01&g=2025-07-01

Toelichting op impacttoetsen

DPIA (Data Protection Impact Assessment ) wordt uitgevoerd.

Werking

Gegevens

De OxRec bestaat uit dertien meerkeuzevragen die beantwoord worden in de digitale werkomgeving van de reclassering door de reclasseringsmedewerker. Ze kunnen hiervoor een bolletje aanklikken bij het juiste antwoord. Het betreft vragen met betrekking tot gezondheid, geslacht, leeftijd, gevangenisstraf, eerdere delicten, opleiding en sociale omgeving. Alle vragen en toelichting op de vragenlijst zijn terug te vinden op de site van de ontwikkelaar via onderstaande link naar OxRisk. Zoals de ontwikkelaar aangeeft zijn die ter informatie, niet voor professioneel gebruik.

Alle vragen zijn variabelen waarvan de kans op samenhang met recidive uit empirisch (wetenschappelijk) onderzoek bekend is.

Links naar gegevensbronnen

• Validatie van de OxRec in Nederland is openbaar en vrij downloadbaar. : https://www.nature.com/articles/s41598-018-37539-x
• Informatie met voorbeelden van instrumenten door de ontwikkelaars van Oxford University. : https://oxrisk.com/

Technische werking

Bij de OxRec worden de vragen ingevuld door een bolletje aan te klikken. Elke vraag heeft een eigen gewicht. Dit betekent dat niet elke vraag even zwaar meeweegt in het bepalen van de uiteindelijke risicoschatting door het instrument. De keuze voor deze gewichten is wetenschappelijk onderbouwd.

De OxRec telt alle uitkomsten van de vragen bij elkaar op. Dit geeft als uitkomst een waarschijnlijkheidskans op recidive. Dit betekent dat aangegeven wordt van 0 tot 100% wat de kans op recidive is voor zowel algemene recidive als geweldsrecidive binnen 1 en binnen 2 jaar. Deze percentages zijn zichtbaar.

Daarnaast wordt aangegeven of het percentage van de recidive binnen twee jaar valt in een risicocategorie. Deze categorieën zijn laag risico, gemiddeld risico en hoog risico. Ook deze categorie is zichtbaar. De afkapwaardes voor het risico voor deze categorieën zijn als volgt bepaald:

- Kans op recidive algemeen: 0%-29% = Laag; 30%-49% = gemiddeld; 50% of meer is hoog

- Kans op geweldsrecidive: 0%-9% = Laag; 10%-29% = gemiddeld; 30% of meer is hoog

De keuze voor de optelsom en de gewichten is wetenschappelijk onderbouwd. Met uitgebreide analyses is bepaald wat dit moet zijn. Dit geldt ook voor de categorieën en de bijbehorende afkapwaardes.

De OxRec is ingebouwd in de digitale werkomgeving van de reclassering en niet beschikbaar of afneembaar op papier. Bij elke vraag is toelichting en uitleg direct beschikbaar via zogenoemde i-teksten. Het model is ontwikkeld om het professioneel oordeel te ondersteunen, niet om het te vervangen. Het gebruik van de OxRec ondersteunt het gestructureerd professioneel oordeel. 

Leverancier

Het instrument is ontwikkeld door Oxford University.