Matchtool (voor werkstraffen)

Stichting Verslavingsreclassering GGZ

De taakstraf is een van de drie hoofdstraffen, naast de celstraf en de geldboete. Een taakstraf wordt ook wel werkstraf genoemd. Deze straf wordt door de rechter of de Officier van Justitie opgelegd en wordt uitgevoerd door de Reclassering. De matchtool is een digitale planhulp waarbij de reclassering gemakkelijker geschikte projecten aan taakgestraften kan koppelen. 

Laatst gewijzigd op 15 december 2025 om 11:30 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Recht

Begindatum

2023-11

Contactgegevens

[e-mail]

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De taakstraf is een van de drie hoofdstraffen, naast de celstraf en de geldboete en wordt ook wel werkstraf genoemd. Het betekent dat iemand zinvolle onbetaalde arbeid in vrije tijd moet uitvoeren, gericht op genoegdoening naar de samenleving. Het dient samenleving en werkgestrafte omdat het de kans op recidive vermindert en resocialisatie vergroot. Deze straf wordt door de rechter of de Officier van Justitie opgelegd en wordt uitgevoerd door de Reclassering. 

Wanneer een persoon een taakstraf opgelegd gekregen heeft, neemt de reclassering contact op met die persoon. In een eerste gesprek (een intake) wordt het proces uitgelegd waarna een werkstrafproject toegekend wordt. De persoon zelf mag de eigen wensen bespreken in dit gesprek. De reclassering beslist uiteindelijk waar en wanneer het werk uitgevoerd gaat worden.

Er zijn een heel aantal plekken waar de werkstraf uitgevoerd kan worden (dit noemen we werkstafprojecten). Op basis van een aantal vooraf bepaalde variabelen geeft de planhulp een advies voor een geschikt werkstrafproject voor de taakgestrafte.

Elk extern werkstrafproject is getoetst door het ministerie van Justitie en Veiligheid aan de hand van de criteria zoals opgenomen in artikel 3 van het Besluit tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen (https://wetten.overheid.nl/BWBR0042962/2024-07-01#Hoofdstuk3).    

De reclasseringsorganisaties in Nederland maken allemaal gebruik van de matchtool. Het gaat daarbij om de instellingen van Stichting Verslavingsreclassering GGZ, Reclassering Nederland en Stichting Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering.

Afwegingen

Het matchen van cliënten met een geschikt werkstrafproject vergt kennis van de medewerkers over de diverse werkstrafprojecten waar de reclassering mee samenwerkt. Gezien de veelheid aan projectplaatsen is het lastig om alle informatie van de beschikbare projecten te kennen. De matchtool is ondersteunend in het maken van de juiste match. Dat is enerzijds helpend voor nieuwe medewerkers en anderzijds kan de tool voor ervaren medewerkers het gevaar van minder objectief plaatsen verkleinen. Wanneer de reclassering gebruikt maakt van de tool, doet de tool enkel een voorstel. De medewerker besluit uiteindelijk waar een taakgestrafte geplaatst gaat worden en kan dus gemotiveerd afwijken van de voorstellen. Richtlijn is dat de tool gebruikt wordt, er kan echter ook zonder de tool een werkstrafproject toegekend worden. Reden hiervoor is dat maatwerk voorliggend is en de tool niet met alle factoren rekening kan houden die van invloed kunnen zijn op een geschikt werkstraf project. 

Menselijke tussenkomst

Bij het gebruik van de matchingstool vindt altijd menselijke tussenkomst plaats. Een medewerker van de reclassering kijkt naar de lijst van voorgestelde werkstrafprojecten en besluit uiteindelijk welk werkstrafproject het best passend is. Het voorstel wordt gebaseerd op bepaalde filters zoals de reclasseringsorganisatie aan wie de opdracht is toegewezen, afstand van het adres van de cliënt tot het adres van het werkstrafproject, match- en uitsluitcriteria en beschikbaarheid. Vervolgens worden er tien werkstrafprojecten getoond waar de doorlooptijden het snelst zijn. Daaruit kan gekozen of gemotiveerd van afgeweken worden als de voorgestelde werkstrafprojecten toch niet geschikt blijken te zijn. Het is belangrijk dat de taakgestrafte op tijd een passend werkstrafproject toegewezen krijgt.

Risicobeheer

De reclassering heeft een overeenkomst met elk werkstafproject. Variabelen van het project worden ‘gematcht’ aan de mogelijkheden en beschikbaarheid van de werkgestrafte die tijdens het intakegesprek met de werkgestrafte zijn vastgesteld. Als de criteria in het systeem goed worden ingevuld, kan de matchtool het meest optimale voorstel doen. Er kan echter in bepaalde gevallen sprake zijn van specifieke contra-indicaties die belangrijk zijn bij het voorstellen van een werkstrafproject, maar die niet in het algoritme zijn ingebouwd.  Dit is de reden dat medewerkers altijd kijken of de uitkomst de best passende optie is voor de werkgestrafte en indien nodig kiest voor een ander werkstrafproject, zodat maatwerk geleverd wordt afgestemd op de persoon. Als het nodig is, kunnen de criteria worden aangepast.

Wettelijke basis

Reclasseringsregeling 1995

Besluit tenuitvoerlegging Strafrechtelijke beslissingen, paragraaf 3

Wetboek van Strafrecht, artikel 9

Wetboek van Strafvordering, artikel 6:3:1 e.v.

Links naar wettelijke basis

• Reclasseringsregeling 1995: https://wetten.overheid.nl/BWBR0007120/2019-06-26
• Besluit tenuitvoerlegging Strafrechtelijke beslissingen, paragraaf 3: https://wetten.overheid.nl/BWBR0042962/2024-07-01#Hoofdstuk3

Toelichting op impacttoetsen

DPIA (Data Protection Impact Assessment ) wordt uitgevoerd.

Werking

Gegevens

Om een koppeling te kunnen maken met een geschikt werkstrafproject, worden een aantal gegevens gebruikt door de matchtool. Sommige hiervan zijn ook vastgelegd in de wet, in het besluit tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen.

Zo dient bij het bepalen van de feitelijke werkzaamheden of verplichtingen rekening gehouden te worden met het gepleegde delict, de capaciteiten, mogelijkheden en specifieke omstandigheden van de taakgestrafte, en de reisafstand van de woonplaats tot de projectplaats.

Daarnaast wordt rekening gehouden met de reclasseringsorganisatie aan wie de opdracht is toegewezen, en informatie over de taakgestrafte zoals geslacht, soort delict, fysieke belastbaarheid en mate van zelfstandigheid  

Technische werking

Het algoritme is een soort keuzeschema (beslisboom) en is dus niet zelflerend. Hierdoor kan het algoritme geen keuzes gebaseerd op vooroordelen (bias) maken of bepaalde personen of werkstrafprojecten voortrekken.

Het algoritme stelt werkstrafprojecten voor waar de reclassering een samenwerkingsovereenkomst mee heeft. Het algoritme doet een voorstel op basis van de ingevoerde informatie over de taakgestrafte (zoals genoemd onder kopje gegevens) en vergelijkt deze met de variabelen van werkstrafprojecten . Er wordt een lijst van tien werkstrafprojecten getoond waar de doorlooptijden het snelst zijn.

Leverancier

Dit programma is gemaakt voor en wordt beheerd door de reclassering.