Berekening financiële indicator- en dimensiescores Zicht op Zorgaanbieders

Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)

Berekening financiële indicator- en dimensiescores voor het dashboard Zicht op Zorgaanbieders

Laatst gewijzigd op 10 december 2025 om 13:11 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Privacy Quickscan
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Zorg en gezondheid

Begindatum

2020-12

Contactgegevens

Wij werken aan toegankelijke en betaalbare zorg | Nederlandse Zorgautoriteit

Link naar publiekspagina

zichtopzorgaanbieders

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Doel: Inzicht bieden in de financiële positie van zorgaanbieders. Dit gebeurt ter ondersteuning van toezichtsonderzoek.

Impact: De indicatoren en dimensiescores op het Zicht op Zorgaanbieders dashboard worden door toezichthouders bij zowel de NZa als bij andere doelgroepen van het dashboard (IGJ, IKZ, verzekeraars, gemeenten, CIBG en DJI) gebruikt om hun toezichtswerkzaamheden te ondersteunen.

Afwegingen

Grote aantallen zorgaanbieders moeten een jaarverantwoording aanleveren bij de NZa, wat hen administratieve lasten oplevert. De gegevens uit de Jaarverantwoording Zorg zijn openbaar, maar het format waarin deze gegevens beschikbaar zijn leent zich niet om snel inzicht te krijgen in de financiële positie van een zorgaanbieder. Met de berekening van de indicatoren en dimensiescores op Zicht op Zorgaanbieders is het mogelijk om snel een beeld te krijgen van de financiële positie en eventuele risico's die spelen bij een zorgaanbieder.

De scores vormen op zichzelf geen signaal van problemen of overtredingen bij een zorgaanbieder. De scores dienen enkel als ondersteuning van bestaande signalen of vormen in combinatie met andere informatie een aanleiding tot nader onderzoek.

Menselijke tussenkomst

De uitkomsten van het algoritme op zichzelf hebben geen directe gevolgen. De toezichthouder zoekt enkel zorgaanbieders op waarover meer informatie nodig is (bijvoorbeeld naar aanleiding van een signaal) voor toezichtswerkzaamheden. De toezichthouder interpreteert vervolgens de indicatoren en dimensiescores op basis van zijn eigen inzicht en beoordeelt zelf of er nader onderzoek nodig is.

Risicobeheer

De risico's wat betreft techniek, wetgeving, kosten, ethiek, uitlegbaarheid en andere thema's zijn zeer beperkt. Het algoritme is niet kritiek, er volgen geen rechtstreekse besluiten uit en de techniek is inzichtelijk en uitlegbaar.

Wettelijke basis

De NZa is op grond van artikel 16, aanhef en onder a, Wmg onder meer belast met markttoezicht, marktontwikkeling en tarief- en prestatieregulering op het terrein van de gezondheidszorg. Het ZoZ-dashboard wordt op grond van deze wettelijke taak gemaakt en gebruikt. Op grond van artikel 16, onder e, Wmg is de NZa belast met het toezicht op de uitvoering door zorgaanbieders van de taken beschreven in artikelen 40a (het voeren van een deugdelijke administratie) en 40b (het tijdig openbaren van de jaarverantwoording) Wmg.

Op grond van artikel 32, lid 1, Wmg onderzoekt de NZa de concurrentieverhoudingen en het marktgedrag op het gebied van de zorg. Artikel 32, lid 2, onder d, Wmg bepaalt dat dit onderzoek zich onder meer kan richten op het presteren van zorgaanbieders en van ziektekostenverzekeraars, mede met het oog op de onderlinge vergelijking daarvan. Artikel 33 Wmg bepaalt dat de NZa haar bevindingen openbaar kan maken.

Toelichting op impacttoetsen

Op de processen waarin dit algoritme een rol speelt is een rechtmatigheidsbeoordeling gedaan volgens onze standaard procedure. De impact op privacy van dit algoritme is verwaarloosbaar.

Impacttoetsen

Privacy Quickscan

Werking

Gegevens

Om de indicatoren en dimensiescores te berekenen wordt uitsluitend gebruik gemaakt van gegevens uit de Jaarverantwoording Zorg. Om de zorgaanbieders in te delen in een referentiegroep wordt gebruikt gemaakt van de rechtsvorm zoals die is vastgelegd in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.

Links naar gegevensbronnen

• Regeling openbare jaarverantwoording Wmg: https://wetten.overheid.nl/BWBR0045649/2022-01-01/
• Handelsregister Kamer van Koophandel: https://www.kvk.nl/

Technische werking

Voor elke zorgaanbieder die een jaarverantwoording heeft aangeleverd worden 2 dimensiescores berekend (Besteding van zorggeld en Continuïteit). Deze dimensiescores zijn elk opgebouwd uit een aantal indicatoren. Voor elke indicator wordt een indicatorscore berekend.

Berekening indicatorscores:

1. Voor iedere aanbieder wordt de waarde van de indicator berekend.

2. Iedere aanbieder wordt ingedeeld in één van drie referentiegroepen op basis van de rechtsvorm: eenmanszaken, personenvennootschappen of rechtspersonen.

3. De zorgaanbieders binnen een referentiegroep worden gerangschikt met behulp van een cumulative distribution function (CDF).

4. Voor elke indicator is een grenswaarde vastgesteld. Voor een aantal indicatoren is dit een percentielscore, voor andere is de grenswaarde gebaseerd op normen uit het veld.

5. De indicatorscore wordt berekend door de CDF van de grenswaarde af te trekken van de CDF van de indicatorwaarde en daarbij 1 op te tellen. Voor indicatoren waar geldt dat de grenswaarde een bovengrens aangeeft in plaats van een ondergrens worden de indicatorwaarde en grenswaarde eerst vermenigvuldigd met -1 voordat de CDF wordt berekend.

Berekening dimensiescores:

1. Voor elke aanbieder worden alle indicatoren met een score lager dan 1 (buiten de grenswaarde) omgedraaid (1 - score).

2. De omgedraaide scores worden bijelkaar opgeteld.

3. Binnen de referentiegroep wordt het percentiel berekend van de bijelkaar opgetelde indicatorscores. Dit percentiel is de dimensiescore.

Ontbrekende gegevens:

Soms ontbreken er gegevens waardoor niet alle indicatoren berekend kunnen worden. Er zijn een aantal indicatoren die verplicht zijn, omdat als de jaarverantwoording naar behoren is ingevuld alle gegevens beschikbaar zouden moeten zijn om deze indicatoren te berekenen. Als een verplichte indicator ontbreekt wordt er een indicatorscore van 1 - CDF van de grenswaarde toegewezen.