Algoritme Afdrachtsverschillen

Belastingdienst

Het algoritme ‘Afdrachtsverschillen’ ondersteunt medewerkers van de Belastingdienst bij het toezicht houden op de verschillen tussen de aangegeven loonheffingen in de ingediende loonaangifte en de afgedragen loonheffingen. Het algoritme Afdrachtsverschillen helpt medewerkers van de Belastingdienst te reageren op mogelijke verschillen. 

Laatst gewijzigd op 22 april 2025 om 15:40 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Impactvolle algoritmes
• Impacttoetsen: Veld niet ingevuld.
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar publiekspagina

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Link naar bronregistratie

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/algoritme-afdrachtsverschillen/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De Belastingdienst controleert inhoudingsplichtigen op een juiste en volledige aangifte en betaling van de loonheffingen. Loonheffingen bestaan uit loonbelasting, premie volksverzekeringen, werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet. Inhoudingsplichtigen (zoals een werkgever, pensioenfonds of uitkeringsinstantie) houden de loonbelasting en premie volksverzekeringen in op het loon van hun werknemer en in sommige gevallen de inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering. Zij dragen dit af aan de Belastingdienst. De premies werknemersverzekeringen en doorgaans de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet worden niet ingehouden op het loon van de werknemer, maar draagt de werkgever zelf af aan de Belastingdienst.  

Het algoritme kijkt naar de verschuldigde loonheffingen volgens de loonaangifte en het bedrag dat op de aangifte is afgedragen door de inhoudingsplichtige. Controle op het bedrag vindt plaats na afloop van het kalenderjaar. Er wordt gekeken naar zowel positieve als negatieve ontstane verschillen.  

Op basis van de aanwijzingen uit het algoritme kan de behandelaar het verschil tussen de loonaangifte en afdracht beoordelen. Het is de behandelaar van de Belastingdienst die uiteindelijk constateert of sprake is van een verschil. De behandelaar kan indien nodig contact opnemen met de inhoudingsplichtige om het verschil nader te verklaren. 

Afwegingen

Het toezicht op de verschillen tussen de verschuldigde loonheffingen volgens de ingediende loonaangifte en de gedane betalingen, is belangrijk voor de inhoudingsplichtige om te komen tot een juiste afdracht. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger. 

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is altijd sprake van menselijke tussenkomst. Het algoritme detecteert en selecteert. Het is de medewerker van de Belastingdienst die de beslissing neemt of er contact wordt opgenomen met de inhoudingsplichtige.

Risicobeheer

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereist dat het handelen van de overheid transparant en rechtmatig is. De Belastingdienst neemt bij de toepassing en ontwikkeling van algoritmen de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht.

In het algoritme worden gegevens gebruikt die zijn verzameld in het kader van verschillende belastingwetten. Zoals de AVG voorschrijft worden er niet meer gegevens gebruikt dan noodzakelijk is.

De selectieregels worden periodiek beoordeeld en zo nodig bijgesteld om te blijven voldoen aan wet- en regelgeving. 

Wettelijke basis

1. Algemene wet inzake rijksbelastingen: 
2. Algemene wet bestuursrecht: 
3. Algemene verordening gegevensbescherming: 
4. Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: 
5. Wet op de loonbelasting 1964:
6. Wet financiering sociale verzekeringen:
7. Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:
8. Archiefwet 1995: 
9. Invorderingswet:
10. Werkloosheidswet:
11. Ziektewet:
12. Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen:
13. Wet op de arbeidsongeschiktheids verzekering:
14. Zorgverzekeringswet:

Links naar wettelijke basis

• Algemene wet inzake rijksbelastingen: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0002320/
• Algemene wet bestuursrecht: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/
• Algemene verordening gegevensbescherming: : https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R0679
• Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
• Wet op de loonbelasting 1964:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002471/
• Wet financiering sociale verzekeringen:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0017745/
• Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022428/
• Archiefwet 1995: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0007376/
• Invorderingswet:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0004770/
• Werkloosheidswet:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0004045/
• Ziektewet:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0001888/
• Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0019057/
• Wet op de arbeidsongeschiktheids verzekering:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002524/
• Zorgverzekeringswet:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0018450/

Toelichting op impacttoetsen

• Privacy en AVG

Het gebruik van de gegevens wordt getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Door het toetsen van persoonsgegevens komen eventuele privacyrisico's in beeld en kunnen passende maatregelen genomen worden.

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

• Gebruik bijzondere persoonsgegevens

Bij het algoritme Afdrachtsverschillen wordt geen gebruik gemaakt van bijzondere persoonsgegevens.

• Gelijkheid en non-discriminatie

De selectieregels in het algoritme worden getoetst aan non-discriminatiewetgeving. Het verwerken van zo min mogelijk persoonsgegevens verkleint het risico op directe discriminatie. Medewerkers die betrokken zijn bij de ontwikkeling en het beheer van de algoritmen krijgen training over gegevensbescherming en vooroordelen. 

Werking

Gegevens

• Identificerende gegevens (o.a. LH-nummer)
• Relatiegegevens Loonheffingen
• Aangiftegegevens Loonheffingen

Links naar gegevensbronnen

• Identificerende gegevens (o.a. LH-nummer): Belastingdienst
• Relatiegegevens Loonheffingen: Belastingdienst
• Aangiftegegevens Loonheffingen: Belastingdienst

Leverancier

Het algoritme is door medewerkers van de Belastingdienst ontwikkeld en wordt ook intern onderhouden.