Intelligente Verkeersregel Installatie (iVRI) bij verkeerslichten

Provincie Zeeland

Waar traditionele verkeerslichten door o.a. detectielussen (sensoren in de weg) registreren dat er verkeer aanwezig is, registreren 'slimme' verkeerslichten daarnaast ook via apps wat voor soort en hoeveel verkeer eraan komt. Hierdoor kunnen verkeerslichten al eerder verkeer zien “aankomen” en zo bepalen hoe lang het verkeerslicht op groen staat. 

Laatst gewijzigd op 1 april 2025 om 9:35 | Publicatiestandaard 1.0

• Publicatiecategorie: Hoog-risico AI-systeem
• Impacttoetsen: DPIA
• Status: In gebruik

Algemene informatie

Thema

Verkeer

Begindatum

2023-04

Contactgegevens

[e-mail]

Link naar bronregistratie

Talking Traffic - DMI ecosystem

Verantwoord gebruik

Doel en impact

Het doel is de verkeersveiligheid, doorstroom en bereikbaarheid te verbeteren. Daarnaast moet het ook bijdragen aan minder CO2-uitstoot doordat het verkeer soepeler doorrijdt.

Het heeft impact op iedereen die aan het verkeer deelneemt, toch verwachten wij dat dit algoritme een lage impact heeft. Het gaat namelijk efficiënter, maar mogelijk merkt de burger daar niet veel van.

Afwegingen

Het voordeel van de inzet van dit algoritme is dat het verkeer beter en slimmer kan doorstromen. Het nadeel is dat de Provincie iets minder direct instellingen zelfstandig kan aanpassen ten opzichte van traditionele verkeersregelinstallaties.  

Menselijke tussenkomst

Het algoritme maakt real time zelfstandig beslissingen. Er is voor deze beslissingen geen "human in the loop". De beslissingen die het algoritme maakt vallen wel binnen door mensen gespecificeerde criteria (bv.: Hoe lang mag een verkeerslicht maximaal op groen staan).

Daarnaast worden de uitkomsten gecontroleerd en bijgesteld. De Provincie kan zo inspelen op veranderende verkeersstromen. 

Risicobeheer

Verkeersveiligheid wordt gecontroleerd: Voor verkeerslichten in het algemeen geldt dat zodra er een verkeersonveilige situatie kan ontstaan (conflicterende richtingen krijgen groen) zal het algoritme afgebroken worden en gaan de verkeerslichten knipperen. Dit komt omdat er naast het 'regel-algoritme' die de verkeerslichten regelt, ook een controle-algoritme is. Het afbreken komt door dit separate veiligheids-controle-algoritme. Hiernaast zijn de algemene verkeersregels ook van toepassing als de verkeerslichten ‘knipperen’. Verkeersveiligheid is een basisontwerpprincipe bij verkeerslichten en de gebruikte algoritmes.

Wettelijke basis

De Wegenverkeerswet 1994 (WVW) vormt de basis voor alle verkeersregels. Uitgangspunt daarbij is de vlotheid en doorstroming van het verkeer en dat niemand hinder of gevaar op de weg mag veroorzaken.

Links naar wettelijke basis

• Wegenverkeerswet: https://wetten.overheid.nl/BWBR0006622/2025-01-01
• Regeling verkeerslichten: https://wetten.overheid.nl/BWBR0009151/2019-07-01

Impacttoetsen

Data Protection Impact Assessment (DPIA)

Werking

Gegevens

De data die het algoritme gebruikt, is de real-time data die het regelsysteem zelf meet met behulp van onder andere detectielussen en drukknoppen. Daarnaast wordt data opgehaald via landelijke UDAP. Deze specifieke dataflow (origine vanuit mobieltjes en boordcomputers) zijn betiteld als (mogelijke) persoon herleidbare data. Alle partijen die deze data verwerken hebben een dataverwerkersovereenkomst getekend. 

De kern van iVRI's is de integratie van diverse databronnen. Deze omvatten:

1. Sensoren: Deze zijn geplaatst op kruispunten en detecteren de aanwezigheid en snelheid van voertuigen.

2. Connected vehicles: Moderne voertuigen zenden vaak data uit over hun locatie en snelheid.

3. Mobiele apps: Denk aan navigatie-apps die real-time verkeersinformatie delen.

Deze datastromen worden verzameld en geanalyseerd in een centraal systeem, waar beslissingen worden genomen over de verkeerslichtcycli.

Technische werking

Het verkeerslicht krijgt signalen over verkeer dat er aankomt. Deze signalen ontvangt het verkeerslicht via geavanceerde systemen van auto's en applicaties geïnstalleerd op smartphones van de weggebruikers. Het verkeerslicht krijgt informatie over wat voor soort verkeer er aan komt (fiets, auto, bus, vrachtwagen) en hoeveel verkeer er aan komt. Op basis hiervan wordt een afweging gemaakt wie er groen krijgt en hoe lang een verkeerslicht op groen staat. Een bus heeft een hogere waarde dan een auto en meerdere auto's kunnen weer meer waarde hebben dan één vrachtwagen.

De manier waarop de algoritmen het verkeer regelen is een vertaling van lokale en regionale beleidskeuzes.

Leverancier

Royal Haskoning DHV (RHDHV)