Tink derom: De algoritmebeskriuwingen yn it Frysk binne automatysk oerset. Hjir kinne flaters yn sitte. Foar de orizjinele beskriuwingen geane jo nei de Nederlânske ferzje fan it Algoritmeregister.
Undersyk nei generative keunstmjittige yntelliginsje yn it oanbestegingsproses
- Publicatiecategorie
- Oare algoritmes
- Impacttoetsen
- Fjild net ynfierd.
- Status
- Yn ûntwikkeling
Algemene ynformaasje
Tema
Begjindatum
Einddatum
Kontaktgegevens
Ferantwurde gebrûk
Doel en impact
Binnen gemeentlike oanbestegingen wurdt in flinke hoemannichte tiid bestege oan it lêzen, ynterpretearjen en beoardieljen fan leveransiersdokumintaasje. Dit proses is arbeidsyntinsyf, gefoelich foar ynterpretaasjeferskillen en mist de stipe fan tûke technology. De gemeente Almere wol ûndersykje oft Generative AI kin helpe om dit proses effisjinter te organisearjen, sûnder transparânsje, deeglikheid en feiligens op te offerjen.
De gemeente Almere hat in gearwurking mei de Technyske Universiteit Eindhoven en Fontys Hegeskoalle in projekt lansearre. Foar de TU/e en Fontys slút dit projekt oan by harren oanhâldende doktoraalûndersyk nei fertrouwen yn keunstmjittige yntelliginsje en gearwurking tusken minske en technology binnen beslútfoarmingsprosessen.
It projekt is lansearre op 1 septimber 2025 en is op it stuit yn 'e pilot- en testfaze. Yn dizze faze ûndersykje wy it gebrûk fan it algoritme allinnich yn in kontroleare ûndersyksomjouwing, mei it doel om de potinsjele tafoege wearde te ûndersiikjen. It projekt sil rinne oant ein 2025. Yn dizze perioade sille tuskentiidske evaluaasjes útfierd wurde om de funksjonaliteit, etyske oerwagings en prosesûntwerp te beoardieljen.
It doel fan dit projekt, yn gearwurking mei de Technyske Universiteit Eindhoven, is om te ûndersiikjen oft en hoe't Generative AI (GenAI) de beoardieling fan oanbestegingsdokuminten stypje kin. De fokus leit op it fersterkjen fan it beoardielingsproses troch minsklik oerlis te stypjen, net te ferfangen, en it ynventarisaasjeproses te fersnellen sûnder krektens of transparânsje op te offerjen.
Afwagings
De foar- en neidielen wurde ôfweage binnen de kontekst fan dit pilotprogramma. Potinsjele foardielen lykas tiidsbesparring, konsistinsje en earste analyses wurde kritysk beoardiele tsjin risiko's lykas tefolle fertrouwen, mooglike foaroardielen en beheinde ynterpretearberens. Etyka spilet hjiryn in sintrale rol, mei omtinken foar minsklike autonomy, transparânsje en ynklúzje. It pilotprogramma biedt de kâns om dizze aspekten soarchfâldich te beoardieljen foardat fierdere ymplemintaasje beskôge wurdt.
Minskele tuskenkomst
It pilotprogramma omfettet strukturele minsklike yntervinsje: de AI genereart allinich suggestjes of gearfettings basearre op dokuminten, mar elke útfier wurdt mei de hân beoardiele troch in betûfte profesjoneel. De definitive ferantwurdlikens bliuwt by de minske. Fierder binne etyske prinsipes spesifyk yn oerweging nommen by de rappe ûntwikkeling: it model tsjinnet allinich as in stipe-ark, mei gjin foarkarren suggerearje en mei gjin diskriminearjende karren meitsje.
Risikobehear
Tidens dizze pilotfaze waarden risiko's beoardiele en waard bewust keazen foar in EU-hoste platfoarm dat foldocht oan easken foar privacy en gegevensfeiligens. Hoewol in formele DPIA net útfierd is fanwegen syn ûndersyks- en eksperimintele aard, waarden de prinsipes fan in DPIA folge, lykas gegevensminimalisaasje, transparânsje, minsklike resinsje en it foarkommen fan foaroardielen. As it systeem yn 'e takomst breder ynset wurdt, sil in folsleine DPIA oanrikkemandearre wurde.
Wurking
Gegevens
Tidens dizze pilotfaze ferwurket it algoritme gjin direkte persoanlike gegevens lykas namme, adres of boargerservicenûmer (BSN). Wy analysearje lykwols wol dokuminten lykas oanbestegingsdokuminten en beliedsdokuminten dy't yndirekte of kontekstgefoelige ynformaasje befetsje kinne. As persoanlike gegevens fûn wurde, sil de ferwurking allinich plakfine binnen in feilige, EU-hoste omjouwing en yn oerienstimming mei de easken fan 'e AVG.
Technyske wurking
It algoritme is in Large Language Model (LLM) fergelykber mei GPT, mar it wurdt net iepenbier of kommersjeel hoste yn dizze pilot. Ynstee dêrfan rint it op it Azure AI Foundry-platfoarm binnen in EU-resident, sletten testomjouwing. It model ferwurket ynfierteksten lykas beliedsdokuminten en genereart konseptantwurden of gearfettings dêrfan. It model wurdt net opnij traind op nije gegevens, en gjin gegevens wurde opslein, útsein as it eksplisyt nedich is foar it ûndersyk.
Leveransier
Soartgelikense algoritme beskriuwingen
- De gemeente Almere brûkt in spultsje om de geskiktheid fan sollisitanten foar ynterne en eksterne sollisitaasjes te beoardieljen.Lêst feroare op 16 july 2025 om 8:03 | Publikaasjestandaard 1.0
- Publicatiecategorie
- Ympaktfolle algoritmes
- Impacttoetsen
- Fjild net ynfierd.
- Status
- Yn gebrûk
- In útkearingsûntfanger kin allinnich bystân oanfreegje by de gemeente dêr't se ynskreaun steane. Bygelyks, fanwegen ferhuzing is it mooglik dat immen bystân krijt fan meardere gemeenten. It Ynformaasjeburo (IB)* ynformearret de gemeenten hjirfan. Yn sokke gefallen kinne de gemeenten ûnrjochtlik trochgeande útkearingen stopsette.Lêst feroare op 5 augustus 2025 om 11:23 | Publikaasjestandaard 1.0
- Publicatiecategorie
- Ympaktfolle algoritmes
- Impacttoetsen
- DPIA
- Status
- Yn gebrûk
- It Ynformaasjeburo (IB)* krijt listen fan minsken dy't sosjale bystân krije fan gemeenten en fergeliket dizze mei gegevens fan boarnen lykas it UWV, de DUO en de Belestingtsjinst. As der in oerlaap is dy't ynfloed hawwe kin op de útkearingen, bringt it IB de gemeenten op 'e hichte. De gemeente kin dan fierdere kontrôles útfiere.Lêst feroare op 4 augustus 2025 om 13:25 | Publikaasjestandaard 1.0
- Publicatiecategorie
- Ympaktfolle algoritmes
- Impacttoetsen
- DPIA
- Status
- Yn gebrûk
- It is wichtich foar de provinsje om aktuele ynformaasje te hawwen oer wat der binnen de 50 gemeenten yn Súd-Hollân spilet. Ynsjoch yn trends is wichtich om goed en yn 'e tiid te reagearjen op relevante ûntjouwings. Dat wurdt presintearre op in tûk nijsportaal foar de provinsje Oog op Zuid-Holland.Lêst feroare op 22 novimber 2024 om 11:24 | Publikaasjestandaard 1.0
- Publicatiecategorie
- Ympaktfolle algoritmes
- Impacttoetsen
- Fjild net ynfierd.
- Status
- Yn gebrûk
- As in advokaat/bemiddeler subsidiearre rjochtsbystân oanfreget foar in boarger, dan moat dat ûnderboud wurde mei dokuminten. Om it proses te fersnellen is in metoade betocht wêrby't automatysk oanfragen foar rjochtsbystân of oanjefte dien wurde. Dat wurdt dêrnei kontrolearre troch in stekproef.Lêst feroare op 3 febrewaris 2025 om 8:51 | Publikaasjestandaard 1.0
- Publicatiecategorie
- Oare algoritmes
- Impacttoetsen
- DPIA
- Status
- Yn gebrûk